Rekuperatory w walce ze smogiem

W celu ochrony pomieszczeń przed pyłami będącymi składnikiem smogu stosuje się oczyszczacze powietrza. Warto jednak pamiętać, że również rekuperacja (wentylacja mechaniczna) zapewnia częściową ochronę przed zanieczyszczeniami.

Zdjęcie autora: Redakcja Termomodernizacja
Zdjęcie autora: Redakcja Termomodernizacja

Redakcja Termomodernizacja

Wydawcą portalu jest GLOBEnergia Sp. z o.o.

Podziel się

Nie tylko odzysk ciepła, ale również czystsze powietrze

Głównym celem wentylacji mechanicznej jest zapewnienie optymalnej cyrkulacji powietrza oraz odzysku ciepła. Wentylacja grawitacyjna odpowiada za 55 – 60% strat ciepła w budynkach. Zastosowanie rekuperacji pozwala znacznie ograniczyć te straty (szacuje się, że maksymalnie o ok. 92 – 95%). Dzięki temu na ogrzewanie pomieszczeń zużywana jest dużo mniejsza ilość energii, co odczuwalnie zmniejsza koszty ogrzewania. Rekuperator składa się z dwóch wentylatorów: służących do wywiewania i nawiewania powietrza oraz z zaizolowanego wymiennika ciepła, znajdującego się w centrali. System wentylacji mechanicznej zapewnia wystarczająco częstą wymianę powietrza, odzyskiwanie ciepła ze „zużytego” powietrza w pomieszczeniach, a także oczyszczanie powietrza wwiewanego. Czy można zatem pokusić się o stwierdzenie, że posiadacz rekuperatora nie musi kupować oczyszczacza?

Jakie zanieczyszczenia filtruje rekuperator, a jakie oczyszczacz?

Ponieważ oczyszczanie powietrza nie jest główną funkcją rekuperatora, dość oczywistym mogłoby wydawać się, że może on nie posiadać aż dużych możliwości filtracyjnych, jak oczyszczacz. Czy rzeczywiście tak jest?

Filtry umieszcza się wewnątrz rekuperatora, przy wymienniku. Są one klasyfikowane przy pomocy oznaczeń składających się z litery oraz cyfry. Im wyższa cyfra, tym więcej zanieczyszczeń (mniejsze frakcje) jest w stanie zatrzymać filtr. Filtrowane są większe zanieczyszczenia, takie jak piasek, owady i kurz, ale również – co jest niezwykle ważne w sezonie, w którym nasila się smog – pył zawieszony. Jest on jednym z najbardziej uciążliwych składników smogu. Filtry wstępne w centrali (które oczyszczają powietrze z zanieczyszczeń większych frakcji przed filtrem dokładnym) zaliczane są do klas G1 do G4. Aby rekuperator spełniał również funkcję oczyszczania powietrza, w centrali powinien być zainstalowany filtr co najmniej klasy F7.

Zatrzymuje on wszystkie rodzaje pyłu, sadzę, mgłę olejową, zarodniki grzybów. Oferuje także częściową skuteczność dla dymu tytoniowego i bakterii. Co prawda na stronach producentów można spotkać informacje o skuteczności filtrów dla zatrzymywania aerozoli, dymu, a nawet większych wirusów, jednak takie właściwości posiadają dopiero wyższe klasy filtrów – H10 – H14. Ze względu na wysoką cenę, w praktyce są one stosowane dopiero dla pomieszczeń wymagających sterylnych warunków. Takich jak np. sal operacyjnych czy fabryk mikroelektroniki. Sprawność filtrów F7 mieści się w zakresie ok. 80 ÷ 90%, natomiast filtrów F8 wynosi ok. 85 ÷ 99,92%. W budynkach, w których zainstalowany jest system rekuperacji, nawiewane do pomieszczeń powietrze jest zatem oczyszczone z pyłu zawieszonego, sadzy oraz – ewentualnie – większych bakterii.

Jakie zanieczyszczenia zatrzymuje oczyszczacz powietrza?

Są to: pyły zawieszone, niektóre bakterie i wirusy, pleśń, zarodniki grzybów, odchody roztoczy – te rodzaje zanieczyszczeń zatrzymywane są przez filtr HEPA. Z kolei filtry węglowe odpowiadają za eliminowanie rakotwórczego benzo(a)pirenu, benzenu oraz nieprzyjemnych zapachów. Czy filtry węglowe również mogą być montowane w rekuperatorach? Tak, jest to możliwe – taki filtr umieszczany jest po stronie tłocznej wentylatora nawiewnego. Wtedy nawiewane powietrze nie tylko wolne jest od znacznej części szkodliwych składników smogu, ale również od nieprzyjemnych zapachów, pochodzących np. ze spalin samochodowych lub od „kopcących” sąsiadów.

Czy posiadacz rekuperatora nie musi kupować oczyszczacza powietrza?

W praktyce rekuperator z zainstalowanymi w centrali filtrami klasy co najmniej F7 oraz filtrem węglowym zatrzymuje zanieczyszczenia powietrza tak samo skutecznie, jak oczyszczacz. Oznacza to, że posiadacze takich rekuperatorów nie muszą decydować się na dodatkowy zakup w postaci oczyszczacza powietrza. Czy zatem rekuperatory stanowią konkurencję dla tych urządzeń?

Oczyszczacze można instalować w mieszkaniach w blokach i innych lokalach posiadających wyłącznie wentylację grawitacyjną. W porównaniu z systemem rekuperacji jest to znacznie mniejszy wydatek. Nie można jednak zaprzeczyć, że rekuperatory stanowią potężną broń w walce ze smogiem, ponieważ znacznie zmniejszają zużycie energii stosowanej do ogrzewania budynków, co przyczynia się do zmniejszania wielkości emisji. Oczyszczanie i nawilżanie powietrza dostarczanego do pomieszczeń stanowi ich dodatkowy atut, ważny dla użytkowników nieruchomości, w których są one instalowane.

Zobacz również