Zgodnie z planem w 2050 roku budynki powinny charakteryzować się zerowym śladem węglowym. Neutralne pod kątem emisji powstających w procesie budowlanym powinny być zarówno budynki nowe, jak i te poddawane modernizacji.

W Polsce polityka zielonej transformacji budownictwa jest w początkowej fazie. Zarówno pod kątem stosowanych rozwiązań technologicznych i materiałowych procedur, jak również samego przekonania i świadomości tego zagadnienia. Szacuje się, że ponad 40% budynków mieszkalnych w Polsce charakteryzuje się słabą lub bardzo słabą efektywnością energetyczną, dlatego potencjał jest tu ogromny.

Z roku na rok świadomość społeczeństwa w tym zakresie rośnie. W Polsce powiększa się grono zainteresowanych rozwiązaniami i technologiami, które są ekologiczne i które są osadzone w idei zrównoważonego budownictwa. Coraz więcej klientów decydując się na zakup budynku czy mieszkania, zwraca uwagę na to z jakich materiałów został wzniesiony ten obiekt, czy budynek został poddany certyfikacji według BREEAM, LEED, czy innemu podobnemu systemowi. Klienci coraz częściej sygnalizują, że ekologia i sprawy dotyczące emisji gazów cieplarnianych na etapie wytwarzania wyrobu budowlanego lub późniejszego użytkowania obiektu są dla nich ważnym kryterium przy podejmowanych decyzjach zakupowych. Ma to istotny wpływ na działania podejmowane przez tych producentów, dla których idee ekologii i zrównoważonego budownictwa są ważną częścią polityki prowadzonego przez nich biznesu. To właśnie tacy producenci materiałów budowlanych patrzący w przyszłość coraz częściej informują klientów o cechach środowiskowych swoich produktów lub dostarczanych rozwiązań. Sprzyjają temu coraz częściej pojawiające się realizacje i zamówienia w tzw. standardzie „zielonego” budownictwa, preferujące produkty przyjazne środowisku.

Jednym ze sposobów pokazania przez producenta, jak jego wyroby czy rozwiązania prezentują się wobec idei ekologicznego budownictwa oraz jak oddziałują na środowisko, jest dobrowolne poddanie się w tym zakresie ocenie zewnętrznej jednostki, instytutu badawczego, co skutkować może pozyskaniem dokumentu w postaci deklaracji środowiskowej EPD (ang. Environmental Product Declaration). Informacje zawarte w takim dokumencie, pozwalają porównać klientowi różnego rodzaju wskaźniki i docelowo stwierdzić, jaki wpływ na środowisko ma to lub inne rozwiązanie, równorzędne np. pod kątem innych cech wyrobu. Deklaracje środowiskowe wyrobu III typu EPD to ważne narzędzie wprowadzania idei i zasad zrównoważonego budownictwa. Wdrażanie deklaracji środowiskowych produktów jako narzędzia oceny zrównoważonego wykorzystania zasobów oraz wpływu wyrobów i obiektów budowlanych na środowisko rekomenduje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 305 tzw. CPR. Zgodnie z nim obiekty budowlane powinny być projektowane, konstruowane i budowane z uwzględnieniem między innymi zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych, możliwości zastosowania materiałów pochodzących z recyklingu, a także materiałów poddających się recyklingowi.

Firma Austrotherm w 2020 roku wraz z innymi członkami Polskiego Stowarzyszenia Producentów Styropianu, poddała się dobrowolnym badaniom środowiskowym przeprowadzonym przez Zakład Fizyki Cieplnej, Akustyki i Środowiska Instytutu Techniki Budowlanej w Warszawie. Celem tych badań było opracowanie kompleksowej oceny płyt styropianowych wykorzystywanych w budownictwie, pod kątem ich oddziaływania na środowisko i człowieka tj. wykonawców pracujących z tym materiałem oraz użytkowników budynków ocieplonych styropianem. Projekt obejmował analizę danych i ocenę wyrobu do opracowania Deklaracji Środowiskowej Produktu Typu III (EPD) oraz opracowanie Deklaracji Środowiskowej Typu II, w tym weryfikację stwierdzeń środowiskowych opracowanych na bazie analiz oraz wyników badań przeprowadzonych w warunkach laboratoryjnych i polowych.

Deklaracja Środowiskowa III typu (EPD – Environmental Product Declaration), wydawana jest zgodnie z zasadami określonymi wg normy PN-EN ISO 14025 oraz normy PN-EN 15804+A1. Dokument szczegółowo opisuje oddziaływanie produktu na środowisko podczas całego cyklu życia wyrobu (LCA) – od pozyskania surowców, przez etap produkcji, transport, montaż, użytkowanie, aż do utylizacji i recyklingu, analizując energochłonność procesu produkcji, zużycie wody oraz ilości i właściwości wytwarzanych odpadów.

Deklaracje środowiskowe II typu oraz towarzyszące im stwierdzenia środowiskowe z oznakowaniem ITB-EKO Przyjazny wyrób, wydawane są zgodnie z zasadami określonymi dla deklaracji środowiskowych II typu określonymi w normie PN-EN ISO 14021, po ich weryfikacji przez niezależną jednostkę (ITB).

Efektem tych działań jest uzyskanie przez płyty styropianowe deklaracji środowiskowej III typu (EPD) oraz deklaracji środowiskowej II typu i stwierdzeń środowiskowych ze znakiem ITB EKO Przyjazny wyrób. Przeprowadzone badania i wydane na ich podstawie stwierdzenia potwierdzają, że płyty styropianowe redukują emisję CO2 i zapotrzebowanie budynków na energię, są bezpieczne dla zdrowia pod kątem emisji pyłu PM 2.5 i PM 10 podczas montażu oraz emisji lotnych związków podczas użytkowania ocieplonego budynku, nie emitują formaldehydu oraz podlegają recyklingowi.

Oba wydane przez Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie dokumenty potwierdzają, że płyty styropianowe są produktem korzystnie wpływającym na środowisko oraz przyjaznym dla ludzi.

Firma Austrotherm, od 30 lat dostarcza na rynek wyroby termoizolacyjne, pozwalające w znacznym stopniu ograniczyć zapotrzebowanie na energię do ogrzewania i chłodzenia budynków. Od samego początku działania firmy, ważnym elementem prowadzenia biznesu były zagadnienia dotyczące ekologii i wtedy jeszcze nie tak zdefiniowanego jak dzisiaj, zrównoważonego budownictwa. Płyty styropianowe Austrotherm w Polsce są powszechnie stosowane do kompleksowej izolacji termicznej budynku od 30 lat.

Austrotherm jako wiodąca europejska firma czuje się odpowiedzialna za środowisko, dlatego konsekwentnie realizuje ten ważny klimatyczny cel. Z jednej strony, energooszczędne produkty termoizolacyjne Austrotherm w istotny sposób przyczyniają się do redukcji emisji CO2, z drugiej strony natomiast postawiony został jasny cel środowiskowy, który ma być osiągnięty w nadchodzącej dekadzie tj. rok w rok konsekwentnie redukować emisję CO2. Cel ten ma być osiągnięty poprzez efektywne połączenie takich działań, jak:

-silna promocja technologii i zasobów przyjaznych dla środowiska
-ciągłe minimalizowanie nakładów poniesionych na ich zużycie
-rozszerzenie roli w długofalowej gospodarce cyrkularnej.

Przeprowadzony przez Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie pełny proces zmierzający do uzyskania deklaracji środowiskowych EPD dla płyt styropianowych, pozwolił zgromadzić cały pakiet informacji, które wskazują na to, że płyty styropianowe na tle pozostałych materiałów termoizolacyjnych powszechnie stosowanych w budownictwie, to jedne z najbardziej przyjaznych środowisku i człowiekowi wyrobów.

Podobne informacje znaleźć można również w badaniach i publikacjach dotyczących oszacowania oddziaływań środowiskowych dla konkretnych rozwiązań, aplikacji, systemów. One także wykazują, że w przypadku najpopularniejszego z zastosowań płyt styropianowych tj. przy ociepleniu ścian zewnętrznych budynku w ETICS (zewnętrzne zespolone systemy ocieplenie ścian zewnętrznych budynku) poddając to rozwiązanie oszacowaniu z wykorzystaniem metody oceny cyklu życia LCA (Life Cycle Assessment), że wyprodukowanie systemu ETICS w oparciu o płyty styropianowe, jest mniej obciążające dla środowiska, niż systemu ETICS w oparciu o wełnę mineralną (Materiały Budowlane 3/2021: „Charakterystyka środowiskowa złożonych zestawów izolacji cieplnej (ETICS) z płytami z ekspandowanego polistyrenu i wełny mineralnej” praca zbiorowa ATLAS Sp. z o.o. i ITB). Jak wskazali autorzy opracowania, w przypadku ośmiu analizowanych wskaźników (GWP, ODP, AP, POCP, ADP-pierwiastki, ADP-paliwa kopalne, PERT oraz PENRT) oddziaływanie środowiskowe wynikające z produkcji (moduły A1-A3) jednego m2 systemu ETICS z wełną mineralną (MW), jest większe niż dla analogicznego układu z płytami EPS.
Kompleksowa izolacja termiczna budynku z wykorzystaniem dobrej jakości płyt styropianowych Austrotherm, to konkretny wkład w rozwiązania pozwalające realizować idee zrównoważonego budownictwa. Nasz cel na najbliższe lata, to produkowanie tych materiałów przy jeszcze mniejszej emisji CO2, chroniąc tym samym ważny dla nas wszystkich klimat.

Autor artykułu: Marcin Feliks - Dział doradztwa technicznego Austrotherm.