Budynki a klimat — czas na zmianę perspektywy

• Budynki to cichy gigant emisji – odpowiadają za aż 33% emisji CO₂ w Europie, więcej niż transport. Jeśli chcemy realnych zmian klimatycznych, musimy skupić się na sektorze budownictwa.
• Termomodernizacja i nowoczesne technologie to klucz – w Polsce aż 70% mieszkań wymaga modernizacji, a inteligentne osłony zewnętrzne mogą zmniejszyć zapotrzebowanie na energię nawet o 30%.
• Świadomość i prawo idą w parze – od 2030 roku nowe budynki w UE muszą być niemal zeroenergetyczne, ale równie ważne jest podejście inwestorów i użytkowników do modernizacji istniejących obiektów.

Energochłonność budynków — nie tylko nowe, ale i stare

Modernizacja budynków daje ogromne możliwości redukcji emisji. Dotyczy to zarówno nowych inwestycji, jak i starszych obiektów, które często są wyjątkowo energochłonne. Według danych, w Polsce aż 70% mieszkań wymaga pilnej termomodernizacji. W świetle coraz wyższych cen energii i presji regulacyjnej ze strony Unii Europejskiej, poprawa efektywności energetycznej budynków staje się koniecznością. Rok 2024 był najcieplejszy w historii, z temperaturą wyższą o ponad 1,5°C względem czasów przedprzemysłowych, co tylko podkreśla wagę i pilność działań w sektorze budownictwa.

Okna — źródło strat i zysków ciepła

Jednym z najważniejszych punktów, przez które budynki tracą energię, są okna. Zimą odpowiadają za 15–25% strat ciepła, szczególnie jeśli są stare lub nieprawidłowo zamontowane. Latem z kolei duże przeszklenia przyczyniają się do nadmiernego nagrzewania wnętrz. Przez szyby może przenikać nawet 50% promieniowania słonecznego, co odpowiada 250–350 W/m² — tak jakby w oknie działał dodatkowy grzejnik. Takie zjawiska znacznie zwiększają zapotrzebowanie na energię do ogrzewania i chłodzenia, a co za tym idzie — również koszty eksploatacji i emisję CO₂.

• Zobacz również: Czyste Powietrze: tylko 190 kompletnych wniosków w niespełna trzy tygodnie. Tysiące w systemie nadal niedokończone

Zewnętrzne osłony — realna odpowiedź na problem

Automatyczne osłony zewnętrzne stają się coraz ważniejszym narzędziem w walce o lepszą efektywność energetyczną budynków. Dzięki integracji z systemami smart home potrafią samodzielnie reagować na zmieniające się warunki pogodowe i potrzeby domowników. Otwierają się i zamykają automatycznie, w zależności od natężenia światła, temperatury czy pory dnia. Taka technologia pozwala zimą ograniczyć zapotrzebowanie na ogrzewanie nawet o 30%, a latem obniżyć temperaturę wewnątrz budynków o kilka stopni. Efekt? Mniejsze zużycie energii, niższe rachunki i realny wpływ na redukcję emisji.

Prawo wymusza zmiany, ale świadomość to podstawa

Unijna dyrektywa dotycząca charakterystyki energetycznej budynków zakłada, że od 2030 roku wszystkie nowe obiekty w UE muszą spełniać standardy niemal zerowego zużycia energii. To ambitny cel, ale eksperci podkreślają, że równie ważna jest modernizacja istniejących zasobów. W Polsce wciąż brakuje szerokiego wdrożenia nowoczesnych rozwiązań, takich jak zewnętrzne osłony przeciwsłoneczne. W wielu przypadkach traktuje się je jako luksus, a nie jako element podstawowego wyposażenia. Tymczasem w krajach takich jak Francja czy Czechy są one już standardem, co pokazuje, jak wiele możemy jeszcze osiągnąć, jeśli zmieni się podejście inwestorów i użytkowników.

Polska ma potencjał, by wyznaczać kierunki

Choć Polska wciąż nadrabia zaległości, w niektórych obszarach zaczyna odgrywać coraz ważniejszą rolę. Rozwijają się tu innowacyjne rozwiązania, które łączą automatykę, sensory i oprogramowanie w inteligentne systemy budynkowe. Takie technologie pozwalają budynkom samodzielnie uczyć się zwyczajów domowników i dostosowywać swoje działanie do aktualnych warunków. Efektem jest zoptymalizowane zużycie energii, większy komfort i mniejszy wpływ na środowisko. Dodatkowo, coraz większy nacisk kładzie się na projektowanie produktów w duchu zrównoważonego rozwoju — od doboru materiałów po możliwość ich recyklingu.

Inteligentne technologie osłonowe to dziś coś więcej niż wygoda. To realne narzędzie walki z kryzysem klimatycznym i rosnącymi kosztami energii. Systemy te mogą stać się filarem nowoczesnego, odpornego na zmiany klimatu budownictwa. Dlatego warto zacząć od najprostszych kroków. Skoro właśnie przez okna ucieka najwięcej energii — to od nich powinniśmy zacząć budować lepszą, bardziej zrównoważoną przyszłość.

Źródło: PAP.