Aktualności Aktualności

Budynki zabytkowe a termomodernizacja – jak to robimy w Polsce? Przegląd Termomodernizacyjny

Budynki zabytkowe są obiektami problematycznymi pod kątem prowadzenia prac termomodernizacyjnych. Nic więc dziwnego, że takie inwestycje kończą się w różny sposób: czasem dobrze, rzadziej źle, a niekiedy pracom towarzyszą odkrycia o dużym znaczeniu historycznym. To wszystko w kolejny Przeglądzie Termomodernizacyjnym, w którym odwiedzimy Piekary Śląskie, Lublin i Kłodzko.

Zdjęcie autora: Redakcja Termomodernizacja
Zdjęcie autora: Redakcja Termomodernizacja

Redakcja Termomodernizacja

Wydawcą portalu jest GLOBEnergia Sp. z o.o.
Budynki zabytkowe a termomodernizacja

Podziel się

Zaczniemy od termomodernizacji, która przebiega po myśli inwestorów. Mowa o przebudowie Młodzieżowego Domu Kultury w Piekarach Śląskich.

MDK w Piekarach Śląskich w trakcie termomodernizacji

Nadal trwa kompleksowa przebudowa Młodzieżowego Domu Kultury nr 2 przy ul. Bytomskiej. Widać już pierwsze efekty: elewacja jest po kilkukrotnym piaskowaniu, zaś brakujące lub zniszczone cegły zostały uzupełnione, pojawił się też nowy dach. Koszt modernizacji to przeszło 6,5 miliona złotych, z czego uzyskane dofinansowanie z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych wyniosło 5 mln. złotych. Całość robót powinna być wykonana do końca roku.

Wewnętrzne prace są obecnie w fazie zaawansowanej. Jak podaje portal piekary.pl na każdym etapie starannie dąży się do zachowania autentycznych elementów, aby umożliwić harmonijne połączenie nowoczesności z historycznym charakterem budynku. Przeprowadzana przebudowa jest realizowana w ramach profesjonalnego i kompleksowego podejścia do modernizacji. W pierwszej kolejności sporządzono kompletną i wszechstronną dokumentację projektową. Ponadto uzyskano pozwolenie na przeprowadzenie prac budowlanych.

Dodatkowo przeprowadzana jest gruntowna termomodernizacja oraz modernizacja lub wymiana instalacji, a także dostosowanie całego gmachu do wymogów przeciwpożarowych. Wszelkie aspekty robót obejmują także systemy elektryczne i sanitarną. Planowane jest także wszechstronne przebudowanie wnętrza oraz dostosowanie pomieszczeń i ich układu do współczesnych potrzeb Młodzieżowego Domu Kultury. W ramach prac istnieją również plany przywrócenia pierwotnego wyglądu budynku, akcentując historyczne walory architektoniczne.

Niezwykłe znalezisko podczas termomodernizacji

Modernizacje zabytków to nie tylko okazja na poprawę efektywności energetycznej, ale również na odnalezienie ukrytych dzieł sztuki! W trakcie procesu termomodernizacji kościoła Nawrócenia św. Pawła oraz historycznych zabudowań klasztornych w Lublinie, pracownicy natrafili na odkrycie o znaczeniu iście archeologicznym. Chociaż prace remontowe w budynku wciąż są kontynuowane, istnieją już plany dotyczące udostępnienia znalezisk dla zwiedzających.

Prace konserwatorskie w Lublinie rozpoczęły się już w 2022 roku. Podczas tych prac, w czasie badań w zakrystii, odkryto pozostałości wieży mieszkalno-obronnej, która została zbudowana znacznie przed samym obiektem.

“Zgodnie z planami termomodernizacji obiektu miała być położona posadzka, a pod nią ogrzewanie. Dzięki temu, że zdjęliśmy warstwę ziemi, dokonaliśmy odkrycia” - wyjaśnił okoliczności proboszcz parafii Nawrócenia św. Pawła ks. Cezary Kowalski cytowany przez Kurier Lubelski.

Pozostałości po wieży w Lublinie.
Źródło: Kurier Lubelski.

Okazuje się, że znalezisko jest wręcz przełomowe. Jak zaznacza dr Dariusz Kopciowski, Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków, jest to istotne odkrycie, ponieważ poszerza wiedzę historii o przeszłości Lublina. Odnalezione artefakty prawdopodobnie są związane z wieżą mieszkalno-obronną. Podejrzewa się, że wieża ta mogła zostać wzniesiona przed powstaniem obronnych murów Lublina (przed połową XIV wieku). Możliwe, że jest to jedna z kilku podobnych konstrukcji na przedmieściach miasta. Pełniła ona podwójną funkcję – była miejscem zamieszkania oraz stanowiła element obronny, jako punkt obserwacyjny, skąd można było widzieć przedpola miasta Lublina.

Wątpliwy montaż fotowoltaiki w Kłodzku

Niestety, ale zdarza się, że modernizacja budynku zabytkowego istotnie wpływa na jego wartość architektoniczną. Taka sytuacja miała miejsce w Kłodzku.

Obecnie trwają prace termomodernizacyjne przy budynku Szkoły Podstawowej nr 1 zlokalizowanym przy ul. Zawiszy Czarnego w Kłodzku. Projekt modernizacji obejmuje nie tylko wymianę okien oraz źródeł dostarczania ciepła, ale także montaż paneli fotowoltaicznych na dachu tego historycznego budynku. Przypomnijmy, że wpisano go do gminnej ewidencji zabytków. Wykonawca jednak zdecydował się na inny sposób umieszczenia paneli, niezgodny z wcześniej uzgodnionym i zaakceptowanym projektem.

Szkoła Podstawowa nr 1 przy ul. Zawiszy Czarnego w Kłodzku.
Źródło: 24klodzko.pl

Wiceburmistrz Kłodzka, Wiesław Tracz, wyraził swoje stanowisko w związku z tym zagadnieniem. Według niego sposób, w jaki zainstalowano panele fotowoltaiczne na dachu budynku szkoły, jest "fantazją wykonawcy". Bez konsultacji z inwestorem, czyli miastem Kłodzko, wykonawca zmienił układ paneli i umieścił je w miejscu niezgodnym z projektem. Tracz podkreślił, że wykonawca będzie zobligowany do skorygowania tej sytuacji i zainstalowania paneli zgodnie z pierwotnym projektem. Bez względu na okoliczności, prace inwestycyjne są wciąż w toku, a wykonawca musi podjąć działania naprawcze, ponieważ w obecnej formie inwestycja na pewno nie przeszłaby pozytywnych ocen podczas odbiorów.

Jak modernizować budynki zabytkowe?

Okazuje się, że termomodernizacja budynków zabytkowych nie jest sprawą prostą i oczywistą. Ochrona konserwatorska w istotny sposób ogranicza zakres prac remontowych, a uzyskanie stosownych pozwoleń trwa znacznie dłużej. Jak więc podejść do tematu fachowo? Jakie zmiany w legislacji są potrzebne? O tym będziemy dyskutować w trakcie kolejnego Forum FMB, które odbędzie się 19 września o godzinie 10:00 w formule online. Zapraszamy do bezpłatnej rejestracji.

Źródła: piekary.pl, kurierlubelski.pl, 24klodzko.pl
Zdjęcie wyróżniające: piekary.pl