Czyste Powietrze i lista ZUM budzą kontrowersje w Europie!

Europejska organizacja uderza w Polskę. Chodzi o pompy ciepła na liście ZUM, która jest obowiązkowa w programie Czyste Powietrze.

Podziel się
Europejskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła (EHPA) opublikowało komunikat, w którym krytykuje polskie władze za naruszenie prawa. Organizacja apeluje do władz unijnych o interwencję. Problem dotyczy listy Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM). Od stycznia pompy ciepła z certyfikatem HP Keymark nie będą na niej figurować. EHPA prowadziła rozmowy z rządem w tej sprawie. Oświadczenie organizacji sugeruje, że nie osiągnięto porozumienia.
Lista ZUM źródłem kontrowersji
Lista ZUM istnieje od dłuższego czasu, ale w tym roku stała się szczególnie istotna. Od 14 czerwca 2024 roku tylko pompy ciepła z tej listy będą mogły ubiegać się o dofinansowanie w ramach programu Czyste Powietrze. Przed tą datą lista miała charakter pomocniczy w przyznawaniu dotacji. Rząd zmienił także warunki związane z wpisem na listę ZUM. Po zaostrzeniu kryteriów liczba urządzeń spadła z około 4500 do 250 w ciągu kilku dni. Jednak liczba ta znacznie wzrosła i, jak informował kilka dni temu Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, aktualnie lista zawiera już 3156 pomp ciepła.
Zgodnie z nowymi zasadami, na liście ZUM mogą być umieszczane tylko urządzenia z parametrami potwierdzonymi przez akredytowane laboratoria w UE lub krajach EFTA. Do końca tego roku na liście znajdą się także pompy ciepła z europejskimi znakami jakości, takimi jak EHPA Q, HP Keymark czy Eurovent. Należy jednak podkreślić, że będzie to wpis tymczasowy. Po nowym roku sprzęty z tymi certyfikatami zostaną usunięte, a ich producenci będą musieli przeprowadzić badania w akredytowanych laboratoriach. Przedstawiciele Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) już w ubiegłym miesiącu ostrzegali przed tymi zmianami. Teraz do dyskusji dołącza także ogólnoeuropejskie stowarzyszenie.
Mocne zarzuty ze strony EHPA
EHPA w swoim komunikacie wskazuje, że działania polskiego rządu mogą naruszać przepisy dotyczące wolnego przepływu dóbr. Takie działania mogą ograniczyć wybór konsumentów na rynku pomp ciepła. Stowarzyszenie podkreśla, że certyfikat HP Keymark, ustanowiony przez Europejski Komitet Normalizacyjny, funkcjonuje w Europie od niemal dwóch dekad. Jest to uznawany symbol jakości w zakresie wydajności i efektywności pomp ciepła. EHPA nie koncentruje się wyłącznie na argumentach rynkowych. Zwraca uwagę, że umożliwienie dalszego dopuszczenia pomp z certyfikatem HP Keymark do listy ZUM jest istotne dla osiągnięcia polskich celów klimatycznych.
“Niechęć Polski do wspierania solidnego europejskiego schematu certyfikacji sprawi, że ucierpią konsumenci. Kraj ten ma pewne cele klimatyczne oraz energetyczne i potrzebuje miejsc pracy w zeroemisyjnych branżach, podobnie jak reszta Unii. Mimo tego zamiast zachęcać sektor, który może pomóc, efektywnie go blokuje i rozbija” – mówi cytowany w komunikacie EHPA Tarik Bellahcene, szef sekretariatu HP Keymark.
Polski rynek pomp ciepła nad przepaścią?
Stowarzyszenie w swoim komunikacie apeluje do Komisji Europejskiej o interwencję w tej sprawie. Warto zauważyć, że popularność pomp ciepła w ramach programu Czyste Powietrze rzeczywiście spadła. W styczniu ubiegłego roku wnioski na te urządzenia stanowiły 63% wszystkich składanych. W lipcu tego roku wartość ta spadła do 25%. Ograniczenia na liście ZUM są jednym z powodów, ale niestabilne ceny prądu mają znaczący wpływ na decyzje wnioskodawców. Dalsze zaostrzenia związane z listą, które wejdą w życie na początku przyszłego roku, na pewno nie poprawią sytuacji pomp ciepła w tym popularnym programie dopłat.
Podczas tegorocznego Kongresu Trendy omówimy udział pomp ciepła w polskim ciepłownictwie oraz inne wyzwania, które czekają tę branżę. Zapraszamy do zakupu biletów i udziału w wydarzeniu.