Czyste Powietrze – nowe zasady wprowadzą likwidację kominka? Wszystko na to wskazuje!

• Możemy wykorzystywać kominek na różne sposoby, choć nowe zasady programu Czyste Powietrze, które oddano do konsultacji, zakładają tylko jedną opcję – dekoracyjną.
• Jak to było dotychczas? Kominek do celów rekreacyjnych, spełniający wymagania Ekoprojektu, mógł pozostać w budynku.
• Nowe zasady w programie Czyste Powietrze mają zostać wprowadzone od 31 marca, ale nie znamy ich ostatecznego kształtu. Branża kominkowa reaguje, krytykując zmiany w programie. Sprawdźmy, jak wygląda sytuacja.

Zacznijmy od nakreślenia kilku faktów o tych urządzeniach. Kominek bywa wykorzystywany jako źródło ciepła w okresach przejściowych, czyli wiosną i jesienią. Wtedy często temperatury nie wymagają jeszcze włączenia głównego urządzenia grzewczego. Korzystać z kominka możemy jednak na dużo więcej sposobów. Ponadto w kominkach spalane jest drewno, a więc opał jak najbardziej ekologiczny. Kwestia tych urządzeń od początku w programie Czyste Powietrze była problematyczna, a to za sprawą tego, że kominek ma więcej niż jedną funkcję. 

Trzy rodzaje kominków

Jak można podzielić kominki? Po pierwsze – dekoracyjne, czyli takie, których funkcją jest po prostu ładnie wyglądać w reprezentacyjnym pomieszczeniu. Nie można w nich rozpalić ognia, ponieważ komin spalinowy jest zamurowany, a płaszcz wodny jest odcięty od systemu grzewczego w budynku. Ten płaszcz pozwala kominkowi pełnić funkcję kotła, a więc głównego źródła ciepła, co jest drugą z możliwości. Wówczas kominek może ogrzewać wodę, która następnie trafia na kaloryfery i/lub podgrzewać ciepłą wodę użytkową. I trzecia opcja – kominek pełniący funkcję rekreacyjną. W takim przypadku korzysta się z niego od czasu do czasu. Co więcej, nie może posiadać rozprowadzenia ciepła do innych pomieszczeń. Nie posiada płaszcza wodnego i używany jest sporadycznie, a nie jako główne źródło ciepła w domu. Można powiedzieć, że wtedy pełni funkcję pieca, a nie kotła jak ma to miejsce przy kominku z płaszczem wodnym.

Likwidacja kominka w ramach dotacji z programu Czyste Powietrze

Oczywiście istnieją uchwały antysmogowe, w których można odszukać informację, czy użytkowanie kominka jest legalne na danym obszarze Polski. Pomijając na chwilę tę kwestię, odpowiedzmy sobie na pytanie: jak wyglądała sytuacja kominków w dotychczasowej wersji programu Czyste Powietrze?

Warunkiem, aby otrzymać środki z programu Czyste Powietrze, jest usunięcie nieefektywnego źródła ciepła na paliwo stałe. I tutaj zaczynają się schody. Beneficjent musi się zobowiązać, że po zakończonej termomodernizacji w jego domu nie będzie takiego właśnie urządzenia. Minimalny poziom, jaki może mieć urządzenie grzewcze, to klasa 5. A co z kominkami?

Nigdy nie było możliwości, aby pozyskać dotację na kominek w programie Czyste Powietrze, ale dotychczasowe zasady nie zabraniały go użytkować w celach rekreacyjnych. Warunkiem było jednak, aby były respektowane zapisy uchwał antysmogowych. Określono również standard kominka rekreacyjnego na poziomie wymagań Ekoprojektu. Tak więc w jednych lokacjach tego obowiązku nie ma, w innych jest, a każdy kominek niespełniający wymogów Ekoprojektu musiał być zlikwidowany, jeśli interesowały nas pieniądze z dotacji. Podkreślmy, że kominek jednak musiał być podgrzewaczem miejscowym – nie mógł ogrzewać wody w instalacji rozprowadzającej ciepło po budynku.

• Zobacz również: Przyjdą i pomogą w termomodernizacji, ale nie wszystkim. Kim będą operatorzy w programie Czyste Powietrze?

Propozycje zmian w programie Czyste Powietrze i likwidacja kominka rekreacyjnego

Według propozycji reformy programu Czyste Powietrze, którą przekazał NFOŚiGW, każdy kominek będzie musiał zostać zlikwidowany w ramach dotowanego przedsięwzięcia. Podkreślamy jednak, że jest to tylko propozycja, a nie ostateczna wersja nowych zasad. 

“Warunkiem udzielenia dofinansowania jest zobowiązanie się Beneficjenta, że w momencie zakończenia realizacji przedsięwzięcia w ramach Programu oraz w okresie trwałości, o którym mowa w ust. 11 pkt 7 w budynku/lokalu mieszkalnym objętym dofinansowaniem: nie będzie zainstalowany i nie będzie użytkowany w budynku/ lokalu mieszkalnym miejscowy ogrzewacz pomieszczeń na paliwo stałe, dotyczy to również kominków wykorzystywanych na cele rekreacyjne” – czytamy w propozycji zmian i widzimy, że nie ma warunku, mówiącego o tym, że kominki w Ekoprojekcie mogą w budynku zostać.

To mówi samo za siebie. Oczywiście jako dowód wyłączenia kominka z użytku nie trzeba będzie okazywać dokumentu z jego trwałej likwidacji. Będzie więc można uchronić chociaż kwestię dekoracyjną kominka, choć już bez możliwości rozpalenia w nim ognia.

“Dopuszcza się pozostawienie w budynku/lokalu mieszkalnym pieców kaflowych lub kominków, jednak muszą być one trwale odłączone od przewodu kominowego, co oznacza trwałe wyłączenie z użytku i musi być to potwierdzone odpowiednim protokołem kominiarskim wydanym przez mistrza kominiarskiego” – przedstawia swój pomysł NFOŚiGW.

Czy to ma sens? Ryzyko wprowadzenia nowych zasad

Eksperci i producenci urządzeń grzewczych zdecydowanie krytykują tę propozycję, wskazując na sprzeczność z prawem unijnym oraz potencjalne zagrożenia dla bezpieczeństwa energetycznego. Trudno się z tym nie zgodzić. Kominek w celach rekreacyjnych pozwala na utrzymanie minimalnego komfortu przy okazji awarii głównego źródła ciepła. Co więcej, miejscowy ogrzewacz ciepła spełniający wymagania Ekoprojektu, jakim może być kominek rekreacyjny, wpisuje się w unijną zieloną politykę. Koniec końców biomasę traktuje się jako odnawialne paliwo grzewcze, choć w dalszym ciągu przyczynia się do powstawania smogu. Wprowadzenie obowiązku likwidacji kominków wydłuży cały proces termomodernizacji. Ponadto pozostawi pole do nadużyć, a także zwiększy koszty i obłoży branżę kominiarską dodatkowymi zadaniami. Czy efekt ekologiczny w takiej sytuacji będzie na tyle duży, aby opłacało się usuwać kominki? Wątpliwe, a w programie Czyste Powietrze są pilniejsze sprawy do zrealizowania.

Źródło: czystepowietrze.gov.pl