Dyrektywa budynkowa zatwierdzona! Znacznie wzrośnie tempo renowacji budynków

Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD) wspiera działania na rzecz dekarbonizacji budynków w całej Unii Europejskiej. Dzieje się tak, ponieważ budynki odpowiadają za około 40% zużycia energii w UE, ponad połowę zużycia gazu w UE (głównie w procesie ogrzewania, chłodzenia i ciepłej wody użytkowej) oraz za 36% emisji gazów cieplarnianych związanych z energią. Obecnie około 35% budynków w UE ma ponad 50 lat, a prawie 75% zasobów budowlanych jest nieefektywnych energetycznie. Jednocześnie średni roczny wskaźnik renowacji energetycznej wynosi zaledwie około 1%.

16% najgorszych budynków do termomodernizacji w 7 lat

Zmieniona dyrektywa określa szereg środków, które pomogą rządom UE poprawić strukturalnie charakterystykę energetyczną budynków, ze szczególnym uwzględnieniem budynków o najgorszych parametrach.

• Każde państwo członkowskie przyjmie swój własny krajowy plan zmniejszenia średniego zużycia energii pierwotnej w budynkach mieszkalnych o 16% do 2030 r. i 20–22% do 2035 r., zapewniając wystarczającą elastyczność uwzględniającą uwarunkowania krajowe. Państwa członkowskie mają swobodę wyboru, które budynki będą celem kampanii i jakie środki zostaną podjęte.
• Środki krajowe będą musiały zapewniać osiągnięcie co najmniej 55% zmniejszenia średniego zużycia energii pierwotnej poprzez renowację budynków o najgorszych wynikach.
• W przypadku zasobów budynków niemieszkalnych zmienione przepisy wymagają ich stopniowej poprawy poprzez wprowadzenie minimalnych norm charakterystyki energetycznej. Doprowadzi to do renowacji 16% budynków o najgorszych wynikach do 2030 r. i 26% budynków o najgorszych wynikach do 2033 r.
• Państwa członkowskie będą miały możliwość zwolnienia z tych obowiązków niektórych kategorii budynków mieszkalnych i niemieszkalnych, w tym budynków historycznych lub domów wakacyjnych.
• Udoskonalone świadectwa charakterystyki energetycznej (EPC) będą opierać się na wspólnym UE szablonie zawierającym wspólne kryteria, aby lepiej informować obywateli i ułatwiać podejmowanie decyzji finansowych w całej UE.
• Aby zwalczać ubóstwo energetyczne i obniżyć rachunki za energię, środki finansowe będą musiały zachęcać do renowacji i jej towarzyszyć oraz być ukierunkowane w szczególności na klientów znajdujących się w trudnej sytuacji oraz budynki o najgorszych wynikach, w których mieszka większy odsetek gospodarstw domowych ubogich energetycznie.
• Państwa członkowskie będą również musiały zapewnić lokatorom gwarancje, aby pomóc zaradzić ryzyku eksmisji gospodarstw domowych znajdujących się w trudnej sytuacji spowodowanej nieproporcjonalną podwyżką czynszu po remoncie.

Nadchodzi fala renowacji

Zmieniona dyrektywa EPBD zawiera środki mające na celu poprawę zarówno strategicznego planowania renowacji, jak i narzędzia zapewniające, że takie renowacje zostaną przeprowadzone. Zgodnie z uzgodnionymi przepisami państwa członkowskie muszą ustanowić:

• krajowe plany renowacji budynków w celu określenia krajowej strategii dekarbonizacji zasobów budowlanych oraz sposobów usunięcia pozostałych barier, takich jak finansowanie, szkolenia i przyciąganie bardziej wykwalifikowanych pracowników.
• krajowe programy paszportów na rzecz renowacji budynków, aby pomóc właścicielom budynków w przeprowadzaniu etapowych renowacji w kierunku budynków o zerowej emisji.
• punkty kompleksowej obsługi dla właścicieli domów, MŚP i wszystkich podmiotów w łańcuchu wartości renowacji, aby otrzymać dedykowane i niezależne wsparcie i wskazówki. 

Ponadto porozumienie pomoże UE w stopniowym wycofywaniu kotłów zasilanych paliwami kopalnymi. Od 1 stycznia 2025 r. nie będą możliwe dotacje na instalację kotłów wolnostojących zasilanych paliwami kopalnymi. Zmieniona dyrektywa wprowadza jasną podstawę prawną umożliwiającą państwom członkowskim ustalanie wymagań dla wytwornic ciepła w oparciu o emisję gazów cieplarnianych, rodzaj paliwa zużytej energii lub minimalny udział energii odnawialnej wykorzystywanej do ogrzewania. Państwa członkowskie będą również musiały określić szczegółowe środki dotyczące wycofywania paliw kopalnych w procesie ogrzewania i chłodzenia, aby do 2040 r. całkowicie wycofywać kotły zasilane paliwami kopalnymi. 

Budynki zeroemisyjne – to będzie nowy standard budynku

Zmieniona dyrektywa sprawi, że budynki zeroemisyjne staną się nowym standardem dla nowych budynków. Zgodnie z umową wszystkie nowe budynki mieszkalne i niemieszkalne muszą charakteryzować się zerową emisją na miejscu z paliw kopalnych od dnia 1 stycznia 2028 r. w przypadku budynków publicznych i od 1 stycznia 2030 r. w przypadku wszystkich pozostałych nowych budynków, z możliwością specjalnych zwolnień.

Państwa członkowskie będą również musiały dopilnować, aby nowe budynki były przystosowane do zasilania energią słoneczną, co oznacza, że ​​muszą nadawać się do umieszczenia na dachach instalacji fotowoltaicznych lub termicznych. Instalowanie instalacji fotowoltaicznych stanie się normą w nowych budynkach. W istniejących budynkach publicznych i niemieszkalnych konieczne będzie stopniowe instalowanie energii słonecznej, począwszy od 2027 r., o ile będzie to wykonalne pod względem technicznym, ekonomicznym i funkcjonalnym. Przepisy te wejdą w życie w różnym czasie, w zależności od rodzaju i wielkości budynku. 

• Zobacz również: Audyt energetyczny a świadectwo energetyczne – co jest droższe?

Zwiększanie zrównoważonej mobilności

Umowa zwiększy także wykorzystanie zrównoważonej mobilności dzięki przepisom dotyczącym wstępnego okablowania, punktów ładowania pojazdów elektrycznych i miejsc parkingowych dla rowerów. Wstępne okablowanie stanie się normą w nowych i odnawianych budynkach, ułatwiając w ten sposób dostęp do infrastruktury ładowania i przyczyniając się do realizacji ambicji klimatycznych UE. Ponadto zaostrzone zostaną wymogi dotyczące liczby punktów ładowania zarówno w budynkach mieszkalnych, jak i niemieszkalnych. Państwa członkowskie będą również musiały usunąć bariery w instalowaniu punktów ładowania, aby zapewnić urzeczywistnienie „prawa do podłączenia do sieci”. Ogólnie rzecz biorąc, punkty ładowania będą musiały umożliwiać inteligentne ładowanie oraz, w stosownych przypadkach, ładowanie dwukierunkowe. Wreszcie przepisy zapewnią wystarczającą ilość miejsc parkingowych dla rowerów, w tym także dla rowerów towarowych. 

Co dalej?

Zawarte porozumienie wymaga teraz formalnego przyjęcia przez Parlament Europejski i Radę. Po zakończeniu tego procesu nowe przepisy zostaną opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii i wejdą w życie.