Na etapie zakupu pompy ciepła współczynnikiem, który powinniśmy brać pod uwagę jest SCOP. Jest to sezonowy współczynnik efektywności pompu ciepła, który wyrażany jest jako iloraz zapotrzebowania na energię cieplną w budynku do energii pobranej przez sprężarkę. Aby dodać wiarygodności analizie powinno się uwzględnić także energię pobraną przez pompy obiegowe, które jednak nie biorą udziału w grzewczym bilansie pompy ciepła, niemniej są niezbędne do jej działania. 

Warto dodać, że SCOP różni się w zależności od rodzaju instalacji. Efektywność pompy ciepła rośnie ze spadkiem temperatury zasilania systemu grzewczego. Różnica jest także pomiędzy pompami gruntowymi a powietrznymi. Wynika ona z tego, że grunt charakteryzuje się niewielkimi wahaniami temperatury, które są względnie wysokie do tych, które zapewnia powietrze w trakcie sezonu grzewczego. Oznacza to pracę z lepszą efektywnością w ciągu roku. 

Teoretycznie - ile prądu pobierze pompa ciepła?

Typowe SCOP dla pomp ciepła oscyluje w granicach od 3 do 4. Wartość tego współczynnika można odczytywać w ten sposób: ile energii cieplnej pompa dostarczy do budynku wykorzystując 1 kWh energii elektrycznej. Jeżeli decydujesz się na pompę ciepła, ale nie wiesz ile będzie kosztować jej eksploatacja, możesz to oszacować. Konieczna jest jednak wiedza o zapotrzebowaniu na ciepło, czego można się dowiedzieć dzięki audytowi energetycznemu.

Wiedząc to i znając SCOP wybranej pompy możliwe jest uzyskanie informacji o energii elektrycznej, którą skonsumuje pompa ciepła. Załóżmy więc, że budynek potrzebuje 4500 kWh energii cieplnej, a współczynnik efektywności sezonowej wynosi 3,5. Przekształcając wyżej wspomnianą zależność, należy podzielić zapotrzebowanie przez SCOP. W przykładzie zużyta energia elektryczna na potrzeby grzewcze to 1286 kWh. Uwzględniając zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową jest to odpowiednio więcej. W przypadku CWU konieczne jest wzięcie pod uwagę liczby domowników. Jak to wygląda na konkretnym przykładzie?

Przykład - ile kosztuje ogrzewanie pompą ciepła?

Załóżmy więc, że pompa ciepła służy zarówno do ogrzewania, jak i do przygotowania ciepłej wody użytkowej. W analizie przyjęto poniższe założenia:

• powierzchnia budynku: 130 m²,
• liczba mieszkańców: 4,
• dobowe zapotrzebowanie na CWU na osobę: 40 l.

Co więcej, wzięto pod uwagę cztery rodzaje instalacji, które wykorzystują pompę ciepła jako źródło ciepła. Są to systemy z pompą ciepła typu:

• powietrze/woda, grzejniki (zas. 55°C)
• powietrze/woda, ogrzewanie podłogowe (zas. 35°C)
• solanka/woda, grzejniki (zas. 55°C)
• solanka/woda, ogrzewanie podłogowe (zas. 35°C)

Jak więc wyglądają koszty ogrzewania pompą ciepła? Uwzględniono zarówno koszty, które nie uwzględniają rządowego wsparcia, jak i te które biorą je pod uwagę. Obliczenia przeprowadzono dla taryfy G12w. 

Koszty ogrzewania pompą ciepła w budynku w standardzie WT 2021

Zużycie energii w takim budynku wynosi około 55 kWh/(m²·rok), co spełnia aktualnie obowiązujące wymogi, którym podlegają budynki od stycznia 2021 roku. Skrót WT 2021 określa budynek o dobrej izolacji termicznej (17 cm ściany, 25 cm poddasze), z oknami zespolonymi (trzyszybowymi) oraz z wentylacją mechaniczną z odzyskiem ciepła (kl. A). 

Pompa ciepła w budynku w standardzie WT 2017

W istniejących budynkach jednorodzinnych, które spełniają WT 2017 zapotrzebowanie na ciepło 80 kWh/(m²·rok) koszty ogrzewania są wyższe. Oznacza to, że budynek wybudowano w standardzie podwyższonej izolacji termicznej przegród, (12 cm ściany, 20 cm poddasze), okna są zespolone (dwuszybowe), a wentylacja jest grawitacyjna.

Jak widać, najlepszym rozwiązaniem, które może pomóc w obniżeniu rachunków jest przeprowadzenie termomodernizacji. W przypadku pompy ciepła zmniejszenie zapotrzebowania na moc grzewczą jest szczególnie ważne, o czym pisaliśmy w artykule Pompa ciepła przed termomodernizacją – TAK czy NIE?

Źródła: POBE, Termomodernizacja.pl