Koniec audytów energetycznych w programie Czyste Powietrze – czy to na pewno dobry pomysł?

• NFOŚiGW zaproponował zastąpienie audytów energetycznych świadectwem charakterystyki energetycznej i oceną energetyczną z obowiązkową wizytą eksperta, co wprowadza zmiany w programie Czyste Powietrze.
• Kamil Misiurek, właściciel firmy audytorskiej zwrócił uwagę na rozbieżności w wynikach między audytem energetycznym a świadectwem energetycznym. Zasugerował zachowanie audytu przed inwestycją, a świadectwa po jej zakończeniu.
• Ekspert wskazał na potencjalne problemy z obliczaniem powierzchni użytkowej i planowany warunek EU<120 kWh/m²rok, który może wykluczyć część budynków z programu.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zaproponował zmiany w programie Czyste Powietrze, które oznaczają odejście od audytów energetycznych. Zamiast nich pojawi się świadectwo charakterystyki energetycznej oraz ocena energetyczna, wymagająca obowiązkowej wizyty eksperta w budynku. Czy rezygnacja z audytów energetycznych może być zagrożeniem dla programu Czyste Powietrze i efektywności energetycznej w Polsce? O opinię w tej sprawie zwróciliśmy się do Kamila Misiurka, właściciela firmy AudytPro.

“Formuła audytu energetycznego jest znana od wielu lat i regulowana przez dobrze ugruntowane rozporządzenia oraz akty prawne. Szczegółowe wytyczne dotyczące zakresu i formy audytu energetycznego zawarte są w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 roku. W przeciwieństwie do tego ocena energetyczna będzie zupełnie nowym tworem, co rodzi obawy związane z jej przygotowaniem i wdrożeniem” – wyjaśnia Kamil Misiurek.

Szerzej o ocenie energetycznej przeczytasz w materiale: Ocena energetyczna zamiast audytu w programie Czyste Powietrze. Jaki może pojawić się problem?

Czy audyt energetyczny powinien zostać?

Czy zatem audyt energetyczny nie powinien zostać w programie Czyste Powietrze? Dokument ten stanowi kompleksowe opracowanie parametrów cieplnych budynków. To powinno z kolei wspierać jakościowe i celowe wydawanie publicznych środków na termomodernizację.

“Uważam, że audyt energetyczny był odpowiednim i wystarczającym dokumentem. Należy jednak zauważyć, że obliczenia zawarte w audycie energetycznym nie są tożsame z wynikami świadectwa charakterystyki energetycznej. Dlatego trudno oczekiwać identycznych wartości w obu tych dokumentach. Choć brzmią podobnie, ich sporządzanie wymaga odwołania się do różnych norm i przepisów prawnych, co w efekcie prowadzi do pewnych różnic w wynikach. Uważam, że podmiana w programie Czyste Powietrze obowiązującego audytu energetycznego na ocenę energetyczną dodatkowo wzbogacając o świadectwo energetyczne, wprowadzi chaos w otrzymywanych wynikach” – wyjaśnia ekspert.

Jaka byłaby najlepsza konfiguracja, dzięki której jakość inwestycji byłaby wyższa? Może lepszym modelem byłby audyt energetyczny przed, a po wykonaniu inwestycji świadectwo charakterystyki energetycznej? 

“Osobiście uważam, że warto byłoby utrzymać audyt energetyczny w połączeniu z wizją lokalną oraz wymogiem odpowiedniego wykształcenia dla osób wykonujących te prace. Należy pamiętać, że audyty energetyczne związane z termomodernizacją można obecnie wykonywać już po ukończeniu szkoły średniej. To budzi pewne wątpliwości co do ich jakości. Z kolei wizja lokalna przeprowadzana po zakończeniu inwestycji to de facto przerzucenie obowiązku kontroli z gmin na audytorów, co może dodatkowo obciążyć ten proces” – komentuje Kamil Misiurek.

Inne luki w reformie programu Czyste Powietrze

Są to na razie jedynie propozycje, dlatego gorąco zachęcamy przedstawicieli branży do aktywnego udziału w konsultacjach społecznych. Trzeba się jednak spieszyć, ponieważ trwają one tylko do 27 grudnia 2024 roku. Zapytaliśmy Kamila Misiurka o sugestie, które można byłoby przedstawić NFOŚiGW.

“Koszty uzależnione od powierzchni użytkowej budynku budzą istotne wątpliwości. W interesie inwestora może być wywieranie presji na audytora, aby uwzględnił jak największą powierzchnię użytkową, co niesie ryzyko poważnych nadużyć. Taki zapis może doprowadzić do chaosu w określaniu powierzchni użytkowej, a jak wiadomo, im bardziej skomplikowany proces, tym większa liczba błędów i możliwości manipulacji. Wprowadzenie takiego rozwiązania wymagałoby szczególnie precyzyjnych regulacji i kontroli, aby uniknąć tych problemów” – komentuje ekspert.

Ekspert przekazał, że planowany warunek EU<120 kWh/m²rok oznacza brak możliwości przeprowadzania prac termomodernizacyjnych, z wyjątkiem wymiany kotła. Propozycja NFOŚiGW zakłada, że w nowej wersji programu każda inwestycja będzie musiała spełniać określone warunki, które będą uzależnione od zapotrzebowania na energię użytkową. W poprzednich zasadach takie wymagania dotyczyły tylko kompleksowej termomodernizacji. W rezultacie część budynków może zostać wykluczona z programu, o czym piszemy szczegółowo w dalszej części materiału. Więcej informacji na ten temat znajdą w naszym artykule: Czyste Powietrze – dotacja ograniczona! Zmiany dotkną najuboższych

Kamil Misiurek, właściciel firmy AudytPro w takich słowach podsumował propozycje zmian w programie. “Uważam, że zaproponowany kształt programu Czyste Powietrze nie był konsultowany ze specjalistami z branży audytorskiej ani ekspertami zajmującymi się budownictwem energooszczędnym. Świadczy o tym wiele sprzeczności w planowanych zmianach, które wskazują na brak spójnego podejścia i uwzględnienia praktycznej wiedzy branżowej”.