Koniec naboru w programie Czyste Powietrze? Kwota niewypłaconych dotacji wzrośnie do 700 mln złotych!
Polski Alarm Smogowy (PAS) oraz Fundacja Instrat ostrzegają, że program Czyste Powietrze stoi na skraju bankructwa. Każdy kolejny dzień przynosi kolejne zaległości płatnicze, których konsekwencje mogą być opłakane w skutkach. Koniec końców chodzi tutaj o los tych, którzy rozpoczęli termomodernizację, a pieniędzy z programu jeszcze nie dostali. Każdy moment zwłoki spowoduje obniżenie zaufania wobec programu. Jako kraj, który dąży do poprawy jakości powietrze, nie możemy sobie na to pozwolić. Czy możliwe jest zawieszenie naboru w programie Czyste Powietrze? Jak komentuje Andrzej Guła, lider PAS - “Takie ryzyko jest bardzo poważne”.
Podziel się
- Program Czyste Powietrze stoi na krawędzi bankructwa. Kwota niewypłaconych dotacji może wzrosnąć do 700 mln złotych!
- Jeżeli opóźnienia w programie Czyste Powietrze będą się powiększać, to nabór nowych wniosków może zostać wstrzymany.
- Wielkie zapowiedzi, ale brak działań. Apel do premiera Donalda Tuska.
Resort klimatu i środowiska poinformował, że w programie Czyste Powietrze pojawiają się coraz większe zaległości. Sytuację na wspólnej konferencji prasowej w 18 stycznia 2024 roku komentował PAS oraz Fundacja Instrat.
“Wiemy, że luka wynosi już ponad 300 milionów złotych i każdego tygodnia rośnie o kolejne 100 milionów. Do końca lutego kwota niewypłaconych pieniędzy wzrośnie do 700 milionów złotych. To sytuacja niedopuszczalna” - komentuje Andrzej Guła, lider PAS.
Sprawa jest niebagatelna, ponieważ mówimy o co najmniej kilkunastu tysiącach rodzin, które poniosły koszty ocieplenia domów i wymiany źródła ciepła. Aby zachować wiarygodność do programu nie można pozwolić im czekać na refundację środków w nieskończoność.
Czy to koniec naboru w programie Czyste Powietrze?!
Czy jest jednak ryzyko, że program zostanie sparaliżowany na tyle, aby nabór został przerwany przedwcześnie?
“Takie ryzyko jest poważne z prostego powodu. Jeżeli nie będzie pieniędzy na wypłatę już zaciągniętych zobowiązań, czyli na wypłatę dotacji, które zostały przyznane gospodarstwom domowym, wtedy kontynuowanie naborów nie będzie możliwe. Docierają do mnie słuchy z różnych województw o tym, że rozważane jest wstrzymywanie naborów” - komentuje Andrzej Guła.
Lider PAS dodaje, że kryzys w programie Czyste Powietrze jest dużym problemem. Istnieje w programie ogromna luka w finansowaniu, która powoduje, że Polacy mogą tracić cierpliwość. Jeżeli rząd nie podejmie szybkich działań, to kwota 700 milionów złotych zaległości wobec kilkunastu tysięcy rodzin stanie się faktem.
“W takim układzie wstrzymanie programu i wstrzymanie naboru może okazać się najzwyczajniej w świecie koniecznością” - tłumaczy Guła.
Wielkie zapowiedzi i brak działania
W ostatnich tygodniach premier Donald Tusk zobowiązywał się do podejmowania skutecznych działań w walce ze smogiem. W jaki sposób? Otóż zapowiedzi dotyczyły szybkiej i obszernej termomodernizacji. Premier wyraził równocześnie nadzieję, że w drugim półroczu staniemy się europejskim liderem, jeśli chodzi o tempo zmian w tej dziedzinie.
“Obawiam się, że jeszcze dwa tygodnie i rozpoczęcie hamowania programu Czyste Powietrze będzie skutkować tym, że nie tyle nie będziemy liderem w tym zakresie, co będziemy obserwować bardzo gwałtowne hamowanie inwestycji termomodernizacyjnych” - dzieli się obawami Andrzej Guła.
PAS oraz Instrat ostrzegają, że bez natychmiastowych interwencji rządu Program Czyste Powietrze może ulec opóźnieniu, a spełnienie tych obietnic może okazać się niemożliwe. Opieszałość i brak zdecydowania rządu wypunktował także prezes Fundacji Instrat, Michał Hetmański.
“Dziwi nas dysproporcja pomiędzy deklaracjami rządu i zapowiedziami przedwyborczymi a mizernym wsparciem, jakie obecnie otrzymuje program Czyste Powietrze. Zaliczka REPowerEU, jaką otrzymała Polska wynosi ok. 22 miliardy złotych. Apelujemy o przeznaczenie 2 miliardów złotych z tych środków na wsparcie PCZP - taki postulat umieściliśmy w naszym wspólnym apelu do premiera Donalda Tuska. Pieniądze w budżecie są, potrzebna jest jednak determinacja rządu, by znalazły się w programie Czyste Powietrze” - oświadczył Michał Hetmański, prezes Instrat.
PAS i Instrat zwróciły się z apelem do premiera w kwestii podjęcia działań mających na celu usprawnienie programu Czyste Powietrze. Organizacje te apelują o alokację 2 miliardów złotych z funduszu REPowerEU oraz natychmiastowe podejście do odblokowania środków Krajowego Planu Odbudowy (KPO) przeznaczonych na ten cel. Dodatkowo w dalszej kolejności wzywają do rozważenia wykorzystania środków z Funduszu Spójności i innych niezbędnych źródeł finansowania.
Źródło: PAS, Instrat, własne.