Kontrola pomp ciepła przez UOKiK – część urządzeń nie zostało dopuszczonych do sprzedaży!

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) przeprowadził kontrolę rynku pomp ciepła. W samym 2024 roku zainicjowano kilkanaście postępowań związanych z tymi urządzeniami. Zwróciliśmy się do UOKiK z pytaniem o metody ochrony konsumentów oraz o to, jaką część rynku stanowią wadliwe urządzenia.

Podziel się
- UOKiK skontrolował pompy ciepła importowane do Polski. Podczas kontroli na granicy Urząd szczegółowo zbadał 36 modeli tych urządzeń.
- Sprawdzano m.in. zgodność urządzeń z obowiązującymi unijnymi normami dla pomp ciepła (oznakowanie CE).
- Kontrola zakończyła się wszczęciem kilkunastu postępowań. Szczegóły mają zostać opublikowane przez UOKiK już wkrótce.
W tym roku wszczęto już 18 postępowań dotyczących pomp ciepła. Chociaż UOKiK nie opublikował jeszcze szczegółowych danych i wyników kontroli, to wiadomo, że Urząd zbadał 36 modeli pomp. Na jakiej podstawie zostały wszczęte te postępowania? Oto odpowiedź, którą otrzymaliśmy od UOKiK:
“Postępowania dotyczą niedozwolonych postanowień wzorców umów, nierespektowania prawa do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa, nieprzekazywania istotnych informacji niezbędnych konsumentom do podjęcia decyzji o zakupie (w tym dot. gwarancji, przewidywanych efektów eksploatacji instalacji, wyników audytu), a także wprowadzania w błąd co do charakteru, zakresu i wartości dofinansowań. Postępowania zostały wszczęte w związku z sygnałami ze strony konsumentów, zawiadomieniami Rzeczników Konsumentów lub w wyniku monitoringu własnego” – odpowiada Kamila Guzowska z Zespołu Prasowego UOKiK.
Kontrole przeprowadzono na granicy w ramach wspólnego projektu UOKiK i Krajowej Administracji Skarbowej. Do czasu opublikowania raportu pozostaje tylko spekulować, ile z 36 skontrolowanych modeli nie zostało dopuszczonych do obrotu. Z jaką normą sprawdzano zgodność?
Co sprawdzał UOKiK?
Kontrole na granicy szczególnie koncentrowały się na zgodności urządzeń z unijnymi normami, w tym prawidłowości oznakowania CE. Urząd weryfikował również: poprawność etykiety efektywności energetycznej, karty informacyjnej produktu, dokumentacji technicznej oraz deklaracji zgodności.
“Kontrola wymagań formalnych stanowi pierwszy etap kontroli produktu i pozwala na zweryfikowanie prawidłowości i spójności przedstawionych dokumentów (w tym również sprawozdań z badań). Już na tym etapie możliwe jest potwierdzenie przeprowadzenia odpowiedniej procedury oceny zgodności przez producenta” – uzasadnia Kamila Guzowska, UOKiK.
Czy to wystarczająca ochrona?
Każda forma ochrony konsumenta jest cenna, zwłaszcza w przypadku instalacji grzewczych z pompami ciepła, które są zarówno kosztownym wydatkiem, jak i technicznym wyzwaniem. Dlatego kluczowe jest, aby na rynek trafiały wyłącznie urządzenia spełniające obowiązujące normy. Pojawia się pytanie, czy same unijne regulacje są wystarczające, aby zapewnić, że w sprzedaży będą dostępne tylko odpowiednie urządzenia?
“Kontrola pomp ciepła zarówno na rynku, jak i na granicy odbywa się w odniesieniu do tych samych przepisów – są to rozporządzenia unijne bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich UE i nie wymagają one wdrożenia do polskiego porządku prawnego za pomocą przepisów krajowych. Przepisy unijne określają jednakowe w całej UE wymagania dla produktów, jak i obowiązki dla przedsiębiorców, zatem polscy konsumenci są chronieni na takim samym poziomie, jak konsumenci w pozostałych krajach UE. Działania podejmowane w ramach posiadanych uprawnień dotyczą urządzeń, ale również zachowań rynkowych (marketing, obowiązki informacyjne, warunki umów) przedsiębiorców oferujących konsumentom sprzedaż i montaż pomp ciepła” – czytamy w odpowiedzi.
Ocenę, czy produkty spełniają parametry deklarowane przez producentów, można przeprowadzić poprzez badania laboratoryjne wykonywane przez akredytowane jednostki badawcze. Na oficjalnej stronie Polskiego Centrum Akredytacji można zweryfikować, które laboratoria posiadają kompetencje do przeprowadzania testów pomp ciepła. Warto zauważyć, że urządzenia, które pozytywnie przejdą weryfikację, są uznawane za zgodne z wymaganiami obowiązującymi na terenie UE. Przeprowadzanie takich badań zależy jednak od dostępności odpowiednich środków finansowych, co stanowi ograniczenie dla skutecznej regulacji rynku. Dlatego kluczowe jest stworzenie efektywnego systemu certyfikacji i kontroli pomp ciepła.
Źródło: GLOBENERGIA.