Jak podaje Eurostat, w sierpniu 2022 roku utrzymanie i wyposażenie mieszkania kosztowało średnio o 23% więcej niż rok wcześniej. To znaczna zmiana, a biorąc pod uwagę te same miesiące, ale z roku 2020 oraz 2021 to okazuje się, że w tym czasie wzrost kosztów wynosił niecałe 6%. Taki wzrost to przede wszystkim wina pozostawania w kryzysie.

Wzrost cen energii

Co jest głównym powodem tego, że utrzymanie mieszkań aż tak wzrosło? Odpowiedzią jest wzrost cen nośników energii. Sytuację najbardziej zmieniły gwałtowne podwyżki cen opału (200% r/r), prądu (40% r/r) czy gazu ziemnego (38% r/r). Europejczycy odczuli także wzrost kosztów usług kanalizacyjnych, dostarczania wody czy usług związanych z prowadzeniem domu. Eurostat podaje, że inflacja spowodowała to, że rok do roku nic nie staniało. Jest to bezpośrednią przyczyną tak drastycznego wzrostu (na poziomie 23%) kosztów utrzymania domu w Polsce.

Gdzie wzrost kosztów był najwyższy?

Jak widać na wykresie w zestawieniu wyprzedzają nas Węgry, Grecja, Holandia, Litwa, Łotwa, Estonia oraz Turcja. Poziom inflacji w większości tych państw jest wyższy niż w Polsce. Spośród wymienionych szczególną uwagę zwraca Turcja. Utrzymanie mieszkania kosztuje o 80% więcej niż w sierpniu 2021. Powodem jest wysoka inflacja. W Turcji przyspieszyła ona do 83% rok do roku, co jest najwyższym poziomem od blisko 25 lat. Inflacja, choć nie aż w takim stopniu jak w Turcji, jest problemem w całej Europie, ale Turcję wyróżnia niestandardowa odpowiedź banku centralnego, który w ostatnich miesiącach zaskoczył rynki obniżkami stóp procentowych. 

Za Turcją znajduje się Estonia, w której koszty utrzymania mieszkania zwiększyły się w ciągu roku o 65%. Spowodowały to przede wszystkim rosnące ceny gazu. W Estonii ponad 12% kosztów związanych z mieszkaniem to właśnie ceny gazu. Podobna sytuacja ma miejsce na Łotwie.

Ekologiczna energia odpowiedzią na kryzys

Inna sytuacja ma miejsce w Szwajcarii, Islandii, Luksemburgu, Malcie, Francji oraz Finlandii. Koszty rosną także tam, ale w zakresie od 5 do 10% rok do roku. O 5% wzrosły koszty utrzymania i prowadzenia domu w Szwajcarii. W tak dobrym na tle badanych krajów wyniku pomogły wysokie dochody, silna waluta i miks energetyczny (większość energii Szwajcarzy produkują w elektrowniach wodnych i atomowych). Szwajcarzy na energię elektryczną i ogrzewanie przeznaczają tylko 3,4% swoich domowych budżetów. Dla porównania w Polsce wydatki na prąd i ciepło odpowiadają za około 9% wydatków.

Podobnie jest na Islandii. W tym kraju prawie 100% energii pochodzi ze źródeł odnawialnych, na co składają się elektrownie wodne i geotermalne. Energia jest tam łatwo dostępna i jest relatywnie tania. To główny powód, dla którego przeciętne gospodarstwo domowe na prąd i ciepło wydaje tylko 2,5% domowego budżetu. W efekcie w ciągu roku koszty utrzymania i prowadzenia domu na Islandii wzrosły o 6%.

Źródło: Eurostat, Heritage Real Estate