Kto jest odpowiedzialny za budynek, który nie spełnia norm w zakresie wskaźnika EP?
Polska Izba Inżynierów Budownictwa wyraziła stanowczy sprzeciw wobec uznania kierownika budowy za osobę odpowiedzialną za przekroczenie norm użytkowania w zakresie wskaźnika EP. Dla niewtajemniczonych - chodzi o wskaźnik zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną. Jest to najważniejsza liczba na świadectwie charakterystyki energetycznej, decydująca o spełnieniu aktualnych Warunków Technicznych.

Podziel się
Prezes Krajowej Rady PIIB, Mariusz Dobrzeniecki, w opinii z 24 sierpnia 2023 r. skierowanej do Sekretarza Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, Pana Piotra Uścińskiego, podkreślił, że kierownik budowy nie jest autorem:
- projektu technicznego, którego część dotyczy charakterystyki energetycznej,
- świadectwa charakterystyki energetycznej.
Niezgodność wskaźnika EP może wynikać z błędnych założeń lub obliczeń zawartych w dokumentacji projektowej. Ponadto nieścisłości mogą pojawić się w przypadku skorzystania z nieprawidłowej metodologii lub błędnych obliczeń dokonanych przez autora świadectwa charakterystyki energetycznej.
Podstawa prawna
W zasadzie kierownik budowy nie ma uprawnień do kontroli ani kwestionowania zaakceptowanych rozwiązań zawartych w zatwierdzonym projekcie budowlanym, w tym w projekcie technicznym, który stanowi część projektu budowlanego. Zgodnie z artykułem 23 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o Prawie budowlanym (Dz. U. z 2023 r. poz. 682, z późniejszymi zmianami), kierownik budowy ma prawo występować do inwestora w celu wprowadzenia zmian w rozwiązaniach projektowych tylko wtedy, gdy jest to uzasadnione potrzebą zwiększenia bezpieczeństwa realizacji prac budowlanych lub usprawnienia procesu budowy. To głównie wynika z wyjątkowej odpowiedzialności kierownika budowy za bezpieczeństwo osób przebywających na terenie budowy.
Ten wyjątek nie może być interpretowany w sposób rozszerzający, ponieważ doprowadziłoby to do zacierania ról w procesie budowlanym. W całym procesie to projektant odpowiada za przyjęte rozwiązania i może żądać wstrzymania robót, które są niezgodne z projektem. Natomiast kierownik budowy bezpośrednio nadzoruje realizację projektu budowlanego zgodnie z zatwierdzonym projektem i warunkami określonymi w pozwoleniu na budowę.
W związku z powyższym kierownik budowy nie jest uprawniony do występowania do inwestora w celu wprowadzenia żadnych zmian w rozwiązaniach projektowych, w tym zmiany w charakterystyce energetycznej budynku. To dlatego, hipotetyczne lub prawdopodobne przekroczenie wartości wskaźnika rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP nie stanowi podstawy dla takiego wystąpienia zgodnie z ww. artykułem.
Co może zrobić kierownik budowy?
Oczywiście kierownik budowy ma prawo zwrócić się do projektanta o wyjaśnienia, jeśli zawarte w projekcie rozwiązania są:
- nieczytelne,
- niejasne lub
- wewnętrznie sprzeczne.
Niemniej jednak należy podkreślić, że to nie jest zadaniem kierownika budowy, aby dokonywać kontroli, oceny lub korekty projektu technicznego. Odpowiedzialność wynika z naruszenia obowiązków określonych w sposób jednoznaczny w ustawie, a nie z zaniechania działań, do których kierownik budowy nie jest uprawniony.
Ponadto w liście z 16 października 2023 roku, adresowanym do dyrektora Departamentu Gospodarki Niskoemisyjnej w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, Prezes KR PIIB podkreślił, że organy samorządu zawodowego inżynierów budownictwa nie są upoważnione do oceny aspektów związanych z odpowiedzialnością w kontekście spraw karnych. Ewentualną odpowiedzialność zawodową osoby pełniącej samodzielne funkcje techniczne w budownictwie można rozważyć na podstawie przepisów ustawy o Prawie budowlanym, a każdy przypadek będzie podlegał indywidualnej ocenie przez właściwe organy.
Źródło: PIIB.