Niepopularna dotacja – grant termomodernizacyjny. Dlaczego nikt go nie chce?

• Czym jest grant termomodernizacyjny? To wsparcie zwiększające premię termomodernizacyjną. Dzięki niemu wysokość premii jest podniesiona o 10 punktów procentowych.
• Obie dotacje nie cieszą się zbyt dużą popularnością – zwłaszcza grant.
• Skąd brak zainteresowania? Powodów jest kilka…

Luty 2023 roku – to wtedy Program TERMO uzupełniono o grant termomodernizacyjny i kilka innych podprogramów. Minęło zatem 14 miesięcy, a do Banku Gospodarstwa Krajowego wpłynęło zaledwie 30 wniosków o grant termomodernizacyjny. Dotychczas podpisano 10 umów i wypłacono tylko 2 granty. Dlaczego nikt nie korzysta z tego dofinansowania?

Premia termomodernizacyjna – ile możemy otrzymać?

Aby się tego dowiedzieć, musimy wiedzieć o kilku rzeczach. Po pierwsze o premii termomodernizacyjnej, która stanowi spłatę kredytu zaciągniętego przez inwestora na przeprowadzenie termomodernizacji. Premia termomodernizacyjna jest przeznaczona dla korzystających z kredytu, czyli wsparcie nie dotyczy inwestorów realizujących prace termomodernizacyjne wyłącznie z własnych środków. Kwota kredytu stanowi co najmniej 50% kosztów termomodernizacji i wynosi nie mniej niż wysokość premii. Wysokość premii termomodernizacyjnej wynosi:

• 26% kosztów przedsięwzięcia termomodernizacyjnego,
• 31% łącznych kosztów termomodernizacji wraz z przedsięwzięciem polegającym na zakupie, montażu, budowie lub modernizacji instalacji OZE (koszty tej instalacji muszą stanowić przynajmniej 10% kosztów całkowitych termomodernizacji i instalacji),
• dodatkowe wsparcie w wysokości 50% kosztów wzmocnienia budynku wielkopłytowego – przy realizacji termomodernizacji budynków z tzw. „wielkiej płyty” wraz z ich wzmocnieniem

Premia termomodernizacyjna działa od 1999 roku, a natomiast grant termomodernizacyjny to mechanizm wprowadzony przeszło roku temu. Dzięki niemu wysokość premii termomodernizacyjnej może zostać zwiększona. Dodatkowe wsparcie w ramach grantu termomodernizacyjnego w wysokości 10% kosztów inwestycji przysługuje w ramach głębokiej i kompleksowej termomodernizacji budynku wielorodzinnego. W efekcie możemy otrzymać 36% na modernizację lub 41% na modernizację połączoną z OZE.

Dlaczego jest tak mało wniosków na granty termomodernizacyjne?

Mamy pierwsze odpowiedzi, dlaczego grant termomodernizacyjny nie jest popularny. Po pierwsze przysługuje przy okazji przeprowadzenia kompleksowej renowacji, a po drugie jest to niejako dodatek do premii. Nie można uzyskać samego grantu – inaczej niż w przypadku grantu OZE, gdzie składa się wniosek tylko o grant, bo dotacja o nazwie premia OZE nie istnieje.

To jednak nie odpowiada na pytanie, dlaczego złożono tak niewielką liczbę wniosków. Czy jest to spowodowane małym zainteresowaniem premią termomodernizacyjną? W pewnym sensie tak, bo od stycznia 2023 roku do teraz przyznano tylko około 500 dotacji. Innym powodem są warunki uzyskania grantu termomodernizacyjnego, które wymuszają na inwestorze przeprowadzenie kompleksowej termomodernizacji. Czy są one wymagające? Przede wszystkim grant termomodernizacyjny:

• zwiększa premię termomodernizacyjną - przysługuje na spłatę części kredytu zaciągniętego na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego,
• jest wyliczany w odniesieniu do kosztów netto przedsięwzięcia termomodernizacyjnego,
• udzielany jest jako pomoc publiczna, jeśli inwestor prowadzi w tym budynku działalność gospodarczą.

Jak otrzymać grant termomodernizacyjny?

Aby go uzyskać należy zmodernizować budynek tak, żeby spełniał wymagania w zakresie izolacyjności cieplnej, oszczędności energii. Ma to wynikać z audytu energetycznego, w którym wskazano obszary, których modernizacji ma przynieść obniżenie zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną. Tak więc zarówno premia, jak i grant termomodernizacyjny przysługują w poniższych przypadkach, gdy nastąpi: 

• zmniejszenie rocznego zapotrzebowania na energię w budynkach, w których modernizuje się wyłącznie system grzewczy – co najmniej o 10%, w pozostałych budynkach – co najmniej o 25%,
• redukcja rocznych strat energii co najmniej o 25%,
• zmniejszenie rocznych kosztów pozyskania ciepła o co najmniej o 20%, 
• zamiana źródła energii na źródło odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji.

Ponadto grant termomodernizacyjny przysługuje, jeżeli przedsięwzięcie termomodernizacyjne nie wyrządza poważnych szkód dla celów środowiskowych oraz spełnia kryteria zrównoważonego rozwoju. Te zasady nie sprawiają, że uzyskanie audytu miałoby być bardzo trudne.

Źródło: MRiT, BGK. własne.