Nowe świadectwo charakterystyki energetycznej – analiza proponowanego wzoru krok po kroku

• Przedstawiamy nowy wzór świadectwa charakterystyki energetycznej. Ma zacząć obowiązywać od 2026 roku.
• Co nowego? Przede wszystkim klasy energetyczne, ale również wiele grafik, które ułatwią zrozumienie świadectwa.
• Nowe świadectwo będzie nam pokazywać, jakie korzyści niesie za sobą termomodernizacja. Oprócz miniaturowych budynków z rozkładem strat ciepła i zysków wewnętrznych w świadectwie znajdziemy także propozycje prac modernizacyjnych. 

Świadectwo charakterystyki energetycznej to dokument, który potwierdza standard energetyczny budynku. W Polsce obowiązuje od 2009 roku, czyli już dobre 15 lat. Niemniej jednak przez tak długi okres nie została podjęta decyzja o nowelizacji sposobu przedstawiania danych na świadectwie. Od 2026 roku na świadectwach mają pojawić się klasy energetyczne, ale także wskaźnik energii dostarczonej netto. Całość będzie zdecydowanie bardziej przejrzysta. Pomogą w tym kolory, opisy i grafiki, ale nie uprzedzajmy faktów. W tym materiale zaprezentujemy najważniejsze elementy nowego świadectwa. 

Najważniejsze informacje

Pierwsza strona zaczyna się tradycyjnie od rubryki z najważniejszymi informacjami o budynku. Mieści się tam m.in. numer świadectwa, rodzaj budynku i adres. Jest też miejsce na zdjęcie budynku lub części budynku. W prawym górnym rogu dokumentu z kolei będzie znajdować się informacja, do którego momentu świadectwo jest ważne. Aktualnie jest to 10 lat lub do czasu modernizacji i prawdopodobnie ten zapis zostanie w nowym rozporządzeniu. 

Klasy energetyczne i nowe świadectwo charakterystyki energetycznej

Poniżej będziemy mieli pokazane najważniejsze informacje na temat charakterystyki energetycznej budynku w stanie istniejącym. Jako pierwsze kryterium będzie wyszczególniony wskaźnik zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną. Po prawej stronie będzie zamieszczone kolorowe paski z oznaczeniami klas energetycznych od A+ do G. Po lewej stronie natomiast będzie znajdować się wartość wskaźnika EP dla budynku wraz z klasą. Podobna informacja będzie, ale przy uwzględnieniu energii dostarczonej netto (ED). Zaproponowana nowa metodologia wskazuje, że na tej podstawie również budynek będzie miał klasę energetyczną. Sam wskaźnik ED będzie informacją o tym, ile budynek nie tyle zużyje, co również wyprodukuje energii. Energii dostarczonej netto nie uwzględniano wcześniej w ocenie charakterystyki energetycznej budynku, ale od 2026 roku jej obecność na świadectwie będzie obowiązkowa, gdyż będzie wyznaczać klasy energetyczne. 

Wskaźniki ekologiczne

Ostatni fragment pierwszej strony to informacje o udziale odnawialnych źródeł energii i emisji CO₂. Ten pierwszy w formie przestrzennego wykresu kołowego. Drugi w postaci zegara z legendą, która wyjaśnia, jak została przyjęta skala emisyjności budynku. W obu przypadkach będzie odpowiednie oznaczenie liczbowe, czyli udział OZE w procentach i wolumenie wyrażonym w kWh/rok, a dla emisji w tonach CO₂/(m²·rok).

Zapotrzebowanie na cztery energie

Pomiędzy pierwszą a drugą stroną znajdziemy wartości obliczeniowego zapotrzebowania na energię, a także wskaźnika. W tabeli pojawi się zapotrzebowanie na energię użytkową (EU), końcową (EK), dostarczoną netto (ED) i nieodnawialną pierwotną (EP).

Kolejny element stanowi szczegółowa tabela z obliczeniowymi rocznymi ilościami energii, które zużywa budynek. Pojawią się też kluczowe informacje wykorzystane do obliczeń cieplnych, jak np. stacja meteorologiczna. Występuje podział jak w przypadku dotychczasowych świadectw, czyli podział na:

• ogrzewanie i wentylację,
• przygotowanie ciepłej wody użytkowej,
• chłodzenie,
• oświetlenie wbudowane.

Zyski i straty ciepła

Drugą stronę kończy całkowicie nowa rzecz. Przedstawiony jest tam schemat budynku z wartościami strat ciepła podczas ogrzewania przez różne elementy, takie jak:

• wentylacja,
• dach,
• ściany,
• grunt,
• mostki termiczne,
• okna i drzwi.

To obiektywnie dobre rozwiązanie, ponieważ w prosty sposób można zidentyfikować, którędy ucieka ciepło. Na drugiej grafice ukazano procentowy udział zysków ciepła podczas ogrzewania z różnych źródeł, wyróżniając zyski słoneczne i bytowe. Poniżej będzie znajdować się tabelka z oceną elementu, opisem proponowanej termomodernizacji, a także potencjalnymi oszczędnościami energii i redukcją CO₂ – pod warunkiem wykonania wskazanych działań.

Pewnego rodzaju wadą jest, że wypełnienie zaleceń ze świadectwa spowoduje, że stanie się ono nieważne i trzeba będzie wyrobić je ponownie. Ale wybór pomiędzy niskimi kosztami ogrzewania a niechęcią wobec wydania kilkuset złotych na świadectwo powinien być prosty. 

Następną część stanowi opis poszczególnych przegród, systemu ogrzewania, przygotowania c.w.u. i chłodzenia, a także opis oświetlenia wbudowanego. Są też także rozpisane wartości wskaźników dla poszczególnych elementów. Pojawi się też tabelka z emisją unikniętą dla typowych zanieczyszczeń, jeśli zostaną zrealizowane prace, które wskazano w świadectwie. Kolejna dawka tabelek, więc przejdźmy do kolejnego ciekawego elementu, którym jest… 

Porównanie stanu aktualnego z przyszłym

W postaci znanych nam z wcześniejszych części grafik, możemy łatwo zobaczyć, jak dobrze nasz budynek będzie prezentować, jeśli zrealizujemy termomodernizację. Przedstawiają one najważniejsze informacje, czyli klasę, zapotrzebowanie na energię i końcową emisję CO₂.

Co zatem wiemy? Od 2026 roku mają zostać wprowadzone nowe świadectwa charakterystyki energetycznej, które będą bardziej przejrzyste i zrozumiałe. Prace nad projektem mają zakończyć się jeszcze w tym roku. Wprowadzenie klas energetycznych oraz wskaźnika energii dostarczonej netto (ED) ułatwi ocenę standardu energetycznego budynku. Kolorowe paski z klasami energetycznymi oraz graficzne przedstawienie wskaźników ekologicznych, takich jak udział odnawialnych źródeł energii i emisji CO₂, sprawią, że informacje będą bardziej czytelne i przystępne dla użytkowników. Do tego jeszcze daleka droga. Jeżeli jednak nadal masz wątpliwości, po co nam są klasy energetyczne, to zachęcamy do zapoznania się z artykułem: Klasy energetyczne budynków i nowe świadectwo charakterystyki energetycznej – właściwie po co nam one?

Źródło: legislacja.gov.pl