Problemy z ulgą termomodernizacyjną. Fiskus wykrywa nieprawidłowości

• Wykryto nieprawidłowości w niemal połowie skontrolowanych przypadków, a łączna wartość błędów wynosi ponad 78 mln zł.
• Brak dostępu skarbówki do danych o osobach korzystających z dofinansowań ekologicznych utrudnia wykrywanie nadużyć związanych z ulgą termomodernizacyjną.
• NIK wskazuje na konieczność zmian w przepisach, w tym lepszej współpracy między administracją skarbową a funduszami ekologicznymi oraz modyfikacji formularzy PIT.

Prawie połowa skontrolowanych przypadków rozliczenia ulgi termomodernizacyjnej kończyła się wykryciem błędów. Fiskus przeprowadził w sumie 46,4 tys. czynności sprawdzających, z czego 20 tys. ujawniło nieprawidłowości o łącznej wartości ponad 78 mln zł. Mimo że kontrole stają się coraz bardziej precyzyjne, skala problemu może być znacznie wyższa.

Jak działa ulga termomodernizacyjna?

Ulga została wprowadzona, by wspierać właścicieli domów jednorodzinnych w termomodernizacji budynków. Można odliczyć wydatki na materiały budowlane, urządzenia oraz usługi związane z modernizacją. Limit odliczenia wynosi 53 tys. zł na wszystkie inwestycje. Niestety liczba osób korzystających z tej preferencji spadła o ponad 40% w ciągu dwóch lat.

Problemy z równoczesnym korzystaniem z dotacji

Największym problemem w wykrywaniu nadużyć jest brak dostępu instytucji skarbowych do danych o osobach, które korzystały z dofinansowań ekologicznych. Jeśli podatnik otrzymał wsparcie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska lub funduszy wojewódzkich, nie może równocześnie skorzystać z ulgi. Fiskus nie ma jednak narzędzi, aby sprawdzić takie przypadki w czasie rzeczywistym. Efektem jest utrata prawa do ulgi i konieczność zwrotu odliczonych pieniędzy.

Brak pełnej kontroli nad funduszami proekologicznymi

Problemy wynikają z braku pełnej współpracy między administracją skarbową a funduszami ekologicznymi. Skarbówka nie ma dostępu do informacji o osobach, które skorzystały z programów dotacyjnych. Kontrole NIK wskazują, że taka sytuacja utrudnia wykrywanie przypadków, gdy podatnik nadużywa ulgi. Nawet jeśli dochodzi do równoczesnego korzystania z ulgi i dofinansowania, wykrycie nieprawidłowości jest znacznie trudniejsze.

• Zobacz również: Ulga termomodernizacyjna 2025 – mamy czas do końca kwietnia

Potrzebne zmiany prawne

Kontrolerzy NIK podkreślają konieczność zmiany przepisów. Brak dostępu do informacji utrudnia pełną kontrolę nad ulga termomodernizacyjną. Resort finansów rozpoczął prace nad poprawą sytuacji, ale zmiany wciąż nie zostały wprowadzone. Dodatkowo, NIK zwróciła uwagę na potrzebę dodania nowych pozycji w formularzach PIT, które pomogłyby podatnikom w prawidłowym rozliczaniu dotacji.

Podsumowanie

Ulga termomodernizacyjna miała na celu wsparcie ekologicznych inwestycji w domach. Niestety, system kontroli jest obecnie niewystarczający. Brak dostępu do pełnych danych o korzystających z dotacji sprawia, że wykrywanie nadużyć jest trudne. Potrzebne są zmiany, które umożliwią skuteczniejsze monitorowanie tych rozliczeń.

Źródło: NIK, Gazeta Prawna.