Problemy z wypłatami w programie Czyste Powietrze – NFOŚiGW wyjaśnia sytuację

• Problemy z wypłatami w programie Czyste Powietrze wynikają z opóźnień w rozpatrywaniu wniosków przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska, które odpowiadają za przyjmowanie i rozliczanie dotacji.
• Według NFOŚiGW zaległości dotyczą około 200 tys. wniosków na kwotę 2,6 mld zł, a część wojewódzkich funduszy nie występowała o uzupełnienie środków mimo ich dostępności.
• Nowy nabór wniosków ruszy 31 marca i będzie wsparty 10 mld zł bezzwrotnych dotacji, jednak nie jest pewne, czy do tego czasu uda się rozwiązać wszystkie problemy z wypłatami.

NFOŚiGW wyjaśnia mechanizm przekazywania środków w programie Czyste Powietrze

Problemy z terminowym przekazywaniem środków w programie Czyste Powietrze nie są nowością. W czasie spotkania z dziennikarzami, które odbyło się pod koniec lutego, przedstawiciele NFOŚiGW podkreślili, że to nie oni bezpośrednio dokonują wypłat dla wykonawców – zadanie to spoczywa na wojewódzkich funduszach ochrony środowiska. Jeśli środki w danym regionie się wyczerpią, fundusze wojewódzkie powinny zwrócić się do NFOŚiGW o ich uzupełnienie. Okazało się jednak, że niektóre z nich nie składały takich wniosków, mimo dostępnych rezerw.

Nie wszystkie zapewnienia uspokoiły wykonawców. Wczoraj (18 marca) podczas spotkania z wiceprezesem NFOŚiGW Robertem Gajdą na Podkarpaciu odbył się protest firm instalatorskich, które domagają się wypłaty należnych środków. Jeszcze tego samego dnia NFOŚiGW opublikował kolejny komunikat, który miał na celu złagodzenie nastrojów w branży.

Czyste Powietrze: jak NFOŚiGW zarządza zaległymi wnioskami? 

W oficjalnym oświadczeniu podkreślono, że to wojewódzkie fundusze są odpowiedzialne za przyjmowanie i rozliczanie wniosków. NFOŚiGW przypomniał również, że wykonawcy nie są stronami umów o dofinansowanie, choć ze względu na obecną sytuację prowadzone są z nimi rozmowy.

Według Funduszu proces weryfikacji wniosków ujawnił liczne nieprawidłowości, w tym zawyżanie kosztów, co wymaga dodatkowych korekt. Zaznaczono także, że obecne zaległości sięgają jeszcze 2023 roku – wówczas przyjęto, ale nie rozpatrzono aż 200 tys. wniosków na kwotę 2,6 mld zł. Aby nadrobić opóźnienia, podjęto decyzję o wstrzymaniu nowego naboru do 31 marca 2025 r.

Fundusz poinformował, że przekazywanie środków odbywa się zgodnie z zapotrzebowaniem zgłaszanym przez WFOŚiGW. Program Czyste Powietrze finansowany jest z Krajowego Planu Odbudowy (13,9 mld zł) oraz Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko (7,9 mld zł). Do tej pory na konto WFOŚiGW w Rzeszowie trafiło ponad 240 mln zł z funduszy FEnIKS oraz ponad 1,2 mld zł z KPO. Nowy nabór wniosków, który rozpocznie się 31 marca, ma być wsparty kwotą 10 mld zł bezzwrotnych dotacji z Funduszu Modernizacyjnego.

Czy uda się rozwiązać problem przed nowym naborem?

Pytanie, czy do końca marca uda się rozwiązać problemy z wypłatami, pozostaje otwarte. Podczas lutowego spotkania z mediami przedstawiciele NFOŚiGW zapewniali, że wszystkie wnioski o dotacje zostaną do tego czasu rozpatrzone, ale nie wykluczają zaległości jeśli chodzi o wnioski o płatność.

Jednym z głównych problemów zdają się być niektóre wojewódzkie fundusze, które nie składały wniosków o uzupełnienie środków, co doprowadziło do opóźnień. Dodatkowym wyzwaniem są liczne błędy formalne w dokumentach, przez które nieprawidłowe wnioski trafiają na koniec kolejki. Beneficjenci otrzymują informacje o nieścisłościach, lecz wykonawcy często nie są ich świadomi, co dodatkowo komplikuje sytuację.

Źródło: NFOŚiGW