Tylko 7 krajów na świecie ma dobrą jakość powietrza. Jakie to miejsca na ziemi? 

Z lektury raportu dotyczącego jakości powietrza na świecie w 2023 roku wynika, że tylko siedem krajów osiągnęło roczne normy WHO dotyczące PM2,5 (średnia roczna 5 µg/m³ lub mniej): Australia, Estonia, Finlandia, Grenada, Islandia, Mauritius i Nowa Zelandia. Tak prezentuje się mapa Europy.

Najgorsze powietrze na świecie jest……

Z kolei pięć krajów, które były najbardziej zanieczyszczone w 2023 roku, to:

• Bangladesz (79,9 µg/m³) - ponad 15-krotnie przekraczający roczną normę WHO dla PM2,5
• Pakistan (73,7 µg/m³) - ponad 14-krotnie przekraczający roczną normę WHO dla PM2,5
• Indie (54,4 µg/m³) - ponad 10-krotnie przekraczający roczną normę WHO dla PM2,5
• Tadżykistan (49,0 µg/m³) - ponad 9-krotnie przekraczający roczną normę WHO dla PM2,5
• Burkina Faso (46,6 µg/m³) - ponad 9-krotnie przekraczający roczną normę WHO dla PM2,5

W sumie 124 (92,5%) spośród 134 krajów i regionów przekroczyło roczną normę WHO dla PM2,5 wynoszącą 5 µg/m³. Afryka nadal pozostaje najbardziej niedoreprezentowanym kontynentem, a jedna trzecia populacji nie ma dostępu do danych dotyczących jakości powietrza. Warunki klimatyczne i zjawiska transgranicznego zamglenia były głównymi czynnikami wzrostu stężenia PM2,5 w Azji Południowo-Wschodniej, gdzie prawie we wszystkich krajach zanotowano wzrost. Region ten zgromadził dziesięć z najbardziej zanieczyszczonych miast na świecie. I to miejsce pod nazwą Begusarai w Indiach było najbardziej zanieczyszczonym obszarem metropolitalnym w 2023 roku, przy czym Indie miały cztery z najbardziej zanieczyszczonych miast na świecie.

Najbardziej zanieczyszczonym dużym miastem w USA było Columbus w stanie Ohio, a Beloit w stanie Wisconsin - najbardziej zanieczyszczonym miastem w USA. z kolei Las Vegas w stanie Nevada było najczystszym dużym miastem w USA. Co ciekawe, to Kanada po raz pierwszy w historii raportu była najbardziej zanieczyszczonym krajem w Ameryce Północnej, a 13 z 15 najbardziej zanieczyszczonych miast w regionie znajdowało się na jej terenie.

Polscy “liderzy” jakości powietrza  

Polska w tej klasyfikacji krajów jest obecnie na 74 miejscu na podstawie średniego rocznego stężenia PM2,5 (μg/m³). W przypadku podziału na miasta to najbardziej zanieczyszczone powietrze jest w Ksawerowie (woj, łódzkie), w Orzesze (woj, śląskie) i w Kaliszu. Dalsze miejsca w tej niechlubnej klasyfikacji zajął Lublin, Racibórz, Lwówek Śląski, Jastrzębie Zdrój, Zabierzów, Włocławek, Dębica, Wilcze, Łask, Kraków, Bielsko-Biała itd. 

Wciąż brak dostatecznej ilości pomiarów 

Mimo stale rosnącej liczby krajów i regionów monitorujących jakość powietrza, wciąż istnieją znaczne luki w rządowych systemach regulacyjnych w wielu częściach świata. Niedrogie monitory jakości powietrza, wspierane przez naukowców-cywilów, badaczy, społeczności lokalne i organizacje, są ważnym narzędziem w redukcji tych luk w monitorowaniu powietrza na całym świecie.

"Zdrowe i czyste środowisko jest fundamentalnym prawem człowieka. Brak danych dotyczących jakości powietrza w wielu regionach opóźnia podejmowanie konkretnych działań i prowadzi do zbędnego cierpienia ludzkiego. Dane dotyczące jakości powietrza ratują życie. Tam, gdzie te dane są dostępne, podejmowane są działania, a jakość powietrza poprawia się" - powiedział Frank Hammes, Globalny Dyrektor Generalny IQAir.

Niezależne stacje monitorujące jakość powietrza ukazują nierówności w narażeniu na szkodliwe zanieczyszczenia powietrza, zwłaszcza wśród wrażliwych i niedostatecznie reprezentowanych grup społecznych. Brak danych dotyczących jakości powietrza w obszarach, gdzie zanieczyszczenie jest prawdopodobnie niskie, dodatkowo podkreśla potrzebę rozszerzenia monitoringu jakości powietrza na całym świecie.

Źródło: Raport IQAir.