Po pierwsze kwestia zmian we wprowadzaniu tzw. minimalnej normy dotyczącej charakterystyki energetycznej (MEPS). W miejsce wymagań dotyczących remontów w UE dotyczących indywidualnych budynków opartych na zharmonizowanych klasach energetycznych, teraz przyjmuje się podejście średnie dla całego zasobu budynków. Na czym ma to polegać? 

Państwa członkowskie UE opracują MEPS, wybiorą segmenty budynków i zakres remontu zgodnie z własnym systemem klas energetycznych oraz własną strategią remontów. To zdecydowanie dobry pomysł z uwagi na zróżnicowanie zarówno samej architektury, wieku budynków, jak i potrzeb energetycznych pomiędzy członkami wspólnoty. Pozwoli to osiągnąć rzeczywiste oszczędności w zakresie energii, emisji oraz na rachunkach za energię.

Co ciekawe, większość, bo aż 55% remontów musi być osiągnięta wśród budynków o najgorszej efektywności energetycznej. Ponadto stały procent średnich oszczędności energii pierwotnej musi zostać osiągnięty do 2030 i 2035 roku. Ma to zostać wypracowane na etapie trójstronnych negocjacji. Kolejnym krokiem ma być stworzenie krajowych strategii określających działania do 2050 roku. Do tego czasu budownictwo w Unii Europejskiej ma być zeroemisyjne.

Nie będzie więc tzw. harmonizacji krajowych systemów klas energetycznych, ale pojawi się wspólny wzór dla Certyfikatów Wydajności Energetycznej (EPC). Certyfikaty będą obowiązywać w klasach od A do G.

Nie będzie obowiązkowej termomodernizacji!

Jak powinniśmy rozumieć te ustalenia? W bardzo prosty sposób - Unia Europejska wycofuje się z obowiązkowych remontów. Po stronie unijnej nastąpiło pewne złagodzenie tego postulatu, ponieważ tak naprawdę byłby niemożliwy do zrealizowania. Przypomnijmy, że dotychczas najbardziej energochłonne budynki z klasy G powinny osiągnąć klasę F do 2030 roku i klasę D do 2033 roku.

Obecne stanowisko władz UE jest takie, że to każde państwo będzie mogło wybrać własną strategię termomodernizacji. Podkreślamy - to bardzo pozytywny ruch. Nie da się w sposób efektywny dostosować norm i aktów prawnych do charakterystyki wszystkich państw. Zdecentralizowane zarządzanie tak wielką wspólnotą może być dużo bardziej wydajne, o ile poszczególni uczestnicy europejskiego dążenia do zwiększania efektywności energetycznej budynków będą chcieli tego dokonać.

Nie znamy jeszcze ram, które Unia Europejska wprowadzi w ramach dyrektywy EPBD, a pojawią się one na pewno. O wszystkich nowych informacjach będziemy informować na bieżąco. Teraz przejdźmy do innych zasad, które ma wprowadzić ta dyrektywa.

Budynki o zerowej emisji

Zacznijmy od budynków o zerowej emisji. Podobno nowy standard budynków zeroemisyjnych zostanie ustalony na poziomie krajowym, zgodnie z kalkulacjami optymalności kosztowej. Czym się mają charakteryzować? 

• nie mogą generować bezpośredniej emisji z paliw kopalnych, 
• możliwe są różne opcje zasilania, ogrzewania i chłodzenia budynków (m.in. OZE),
• mają pozyskiwać energię z OZE w ramach społeczności energetycznych (np. spółdzielnie).

Nie ma tutaj żadnych niespodzianek. Takim budynkom przyświeca oczywiście idea szerokiej dekarbonizacji. Władze Unii Europejskiej jednak dopuszczają sytuację, w której jeśli nie ma możliwości zastąpienia paliw kopalnych do generacji energii sieciowej, to one również mogą zasilać budynki zeroemisyjne.

Co więcej, wszystkie nowe budynki będą musiały posiadać obliczenie potencjału ociepleniowego globalnego (GWP) w ciągu życia od 2030 roku. Maksymalne progi GWP, a także kryteria i metodologia, będą ustalane na poziomie krajowym. Niemniej jednak państwa członkowskie nie będą miały pełnej dowolności i będa musiały trzymać się nakreślonych przez Unię ram. 

Co z dotacjami w dyrektywie EPBD?

W Unii Europejskiej coraz głośniej mówi się o tym, że dotacje zachęcające do remontów będą skupiać się przede wszystkim na: 

• gospodarstwach domowych narażonych na ubóstwo energetyczne, 
• osobach dotkniętych ubóstwem energetycznym,
• osobach mieszkających w budownictwie społecznym.

Wsparcie dla kotłów na paliwa kopalne w domach jednorodzinnych ma być wycofane do 2025 roku. Wyjątkiem mają być te urządzenia, które są finansowane z Unii Europejskiej.