Wycofywanie kotłów z budynków! Komisja Europejska ma swoje stanowisko

gaz unia europejska kotłów

Do tej pory mówiło się o stopniowym wycofywaniu kotłów na paliwa kopalne, które są instalowane jako samodzielne urządzenia. Ostatnie działania Komisji Europejskiej sugerują jednak, że drastyczne zmiany mogą nastąpić już w 2025 roku. Stowarzyszenie Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych (SPIUG) zwraca uwagę na te planowane zmiany. Co może nas czekać w najbliższych miesiącach?

Zdjęcie autora: Redakcja Termomodernizacja

Redakcja Termomodernizacja

Wydawcą portalu jest GLOBEnergia Sp. z o.o.
gaz unia europejska kotłów

Podziel się

Komisja Europejska opublikowała wytyczne, według których od 2025 roku kotły stosowane w określonych typach instalacji przestaną być dotowane. Każde państwo członkowskie może wdrażać te zasady zgodnie z własnymi możliwościami, jednak nie ma pełnej swobody w ich interpretacji. SPIUG zwraca uwagę na lukę prawną, która wciąż pozwala uzyskać dofinansowanie na kotły.

Nowe wytyczne od Komisji Europejskiej

Komisja Europejska podjęła kolejny krok w kierunku redukcji emisji i promowania technologii energetycznych przyjaznych środowisku. W czwartek, 17 października 2024 roku, opublikowano pierwsze wytyczne do dyrektywy o charakterystyce energetycznej budynków (EPBD). Dokument ten precyzuje wymóg z art. 17 ust. 15, który przewiduje zaprzestanie udzielania wsparcia finansowego dla nowych wolnostojących kotłów na paliwa kopalne od 1 stycznia 2025 roku. Choć wytyczne nie są prawnie wiążące, stanowią kluczowe narzędzie wspierające państwa członkowskie w prawidłowym wdrażaniu unijnych przepisów.

Wytyczne Komisji Europejskiej nie są aktem prawnym, ale stanowią oficjalną interpretację obowiązujących przepisów. Choć nie wymagają formalnej akceptacji Parlamentu Europejskiego ani Rady UE, państwa członkowskie często wdrażają je bez większych zmian. Mają one przede wszystkim pomóc w transpozycji unijnych regulacji do krajowych systemów prawnych, ułatwiając rządom zrozumienie i wdrożenie prawa zgodnie z zamysłem ustawodawcy. Ostateczną, prawnie wiążącą interpretację przepisów unijnych wydaje jednak Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Co zmienią wytyczne?

Wytyczne odnoszą się do artykułu 17 ust. 15 znowelizowanej dyrektywy EPBD, przyjętej w maju 2024 roku. Zgodnie z tym przepisem, od 1 stycznia 2025 roku państwa członkowskie nie będą mogły udzielać wsparcia finansowego na instalację nowych wolnostojących kotłów na paliwa kopalne. Jednak istnieją pewne wyjątki. Kotły, które zostały zatwierdzone do dofinansowania przed tą datą i są finansowane z funduszy unijnych, nadal będą mogły otrzymywać wsparcie.

“(...) jest prawna możliwość dofinansowania kotłów gazowych w miejsce kotłów węglowych, jeśli zostaną one sfinansowane ze środków unijnych przed 2025 rokiem. Inną możliwą luką prawną jest sytuacja, w której organ publiczny ogłosi przed 2025 r., że kotły gazowe będą dotowane, co stworzy uzasadnione oczekiwania wobec osób, które mogą  skorzystać z faktycznej wypłaty po 2025 roku” – poinformował SPIUG w opublikowanej analizie. 

Wytyczne dokładnie definiują, co oznacza "samodzielny kocioł na paliwa kopalne". Są to urządzenia, które działają bez wsparcia odnawialnych źródeł energii, takich jak pompy ciepła czy instalacje solarne. To istotne rozróżnienie, ponieważ systemy hybrydowe, które łączą tradycyjne kotły z odnawialnymi źródłami energii, wciąż będą mogły ubiegać się o dofinansowanie.

Ważniejsze definicje

Zgodnie z nowymi wytycznymi "kotły wolnostojące" to urządzenia, które nie są połączone z odnawialnymi źródłami energii w systemach hybrydowych. To kluczowe rozróżnienie, ponieważ hybrydowe systemy grzewcze, które wykorzystują energię słoneczną czy pompy ciepła, wciąż mogą liczyć na wsparcie finansowe. Komisja podkreśla, że im większy udział energii odnawialnej w takim systemie, tym większe powinno być wsparcie.

Wytyczne również wyjaśniają, że rodzaj paliwa zasilającego kocioł ma znaczenie. Jeśli lokalna sieć gazowa dostarcza głównie gaz ziemny, nowe instalacje kotłów gazowych nie powinny otrzymywać wsparcia. Natomiast w regionach, gdzie gaz sieciowy opiera się na paliwach odnawialnych, na kotły dalej będzie można otrzymać pieniądze. Cóż, takich sieci w zasadzie nie ma.

Dotacje na systemy hybrydowe proporcjonalne do udziału OZE

Wytyczne wyraźnie wskazują, że największe wsparcie finansowe powinny otrzymać systemy grzewcze w pełni oparte na odnawialnych źródłach energii. W przypadku systemów hybrydowych, łączących tradycyjne kotły z OZE, wsparcie ma być przyznawane proporcjonalnie do udziału energii odnawialnej w danym systemie. Państwa członkowskie mogą samodzielnie określić, jaki poziom udziału OZE w systemach hybrydowych uznają za kwalifikujący do wsparcia. Komisja jednak podkreśla, że hybrydowe rozwiązania grzewcze należy traktować jako przejściowe, a w przyszłości powinno się kłaść nacisk na systemy całkowicie oparte na odnawialnych źródłach energii.

Kiedy wsparcie dla kotłów na paliwa kopalne będzie możliwe?

Mimo planowanego ograniczenia wsparcia finansowego dla nowych instalacji kotłów na paliwa kopalne od 2025 roku przewidziano pewne wyjątki. Kotły finansowane z unijnych programów, takich jak Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) czy Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, mogą nadal uzyskać dofinansowanie, jeśli inwestycję zatwierdzono przed 1 stycznia 2025 roku.

Dodatkowo jeśli przed tą datą państwo członkowskie uruchomi program wsparcia dla kotłów gazowych, inwestorzy mogą liczyć na tzw. "uzasadnione oczekiwania" co do otrzymania dofinansowania po 2025 roku. Komisja Europejska zapowiada publikację kolejnych wytycznych, które doprecyzują kluczowe pojęcia z dyrektywy EPBD, m.in. "budynki bezemisyjne" i "minimalne normy charakterystyki energetycznej". Zgodnie z unijną strategią dekarbonizacji, pełne wycofanie kotłów na paliwa kopalne ma zakończyć się do 2040 roku, a nowe wytyczne będą kluczowe dla przyspieszenia transformacji energetycznej w budownictwie.

Źródło: SPiUG.

Zdjęcie autora: Redakcja Termomodernizacja

Redakcja Termomodernizacja

Wydawcą portalu jest GLOBEnergia Sp. z o.o.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *