Zagrożenia związane z klimatyzacją + dobre praktyki korzystania z klimatyzacji

Zaledwie kilka lat wstecz klimatyzacja była postrzegana przez społeczeństwo jako rozwiązanie wyłącznie dla tych najzamożniejszych, firm i przestrzeni publicznej. Obecnie obserwujemy jednak znaczny wzrost zainteresowania klimatyzacją wśród osób prywatnych, inwestujących w tego typu instalacje we własnych domach. Skąd zatem wziął się ten nagły wzrost zainteresowania?

Otóż w latach 2016/2017 zaczęły się pojawiać pierwsze, dotychczas niestandardowe, rekordowe fale upałów. Społeczeństwo, dostrzegając pojawiające się pierwsze oznaki zmian klimatycznych, rozpoczęło starania o poprawę swojego komfortu życia w te najgorętsze dni w roku. Producenci na rynku klimatyzacji największy, bo aż o 40% względem roku poprzedzającego, skok pod względem sprzedanej liczby urządzeń odnotowali w 2021 roku.

Od tamtej pory rynek klimatyzacji (HVAC) nieustannie i prężnie się rozwija, wprowadzając coraz to nowsze technologie i rozwiązania, zarówno pod względem technicznym, jak i estetyki projektowanych urządzeń.

Popularna, a jednak niesie za sobą liczne zagrożenia. Jak wpływa na nasze zdrowie?

Choć mogłoby się wydawać, że klimatyzacja, zapewniając nam większy komfort, wywiera jedynie pozytywny wpływ na nasz organizm, to w rzeczywistości, jeśli użytkowana jest w nieodpowiedzialny sposób, może przynieść ogromne szkody dla naszego zdrowia. Jakie konkretnie? 

Nieczyszczona klimatyzacja staje się siedliskiem patogenów – bakterii, wirusów, pleśni, grzybów itp. wywołujących liczne dolegliwości oraz choroby, takie jak np. alergie, nieżyt nosa, suchość oraz infekcje dróg oddechowych – takie jak np. zapalenie krtani. Bakterie, którym wilgoć oraz zanieczyszczenia tworzą idealne warunki do rozmnażania, mogą przyczynić się do rozwinięcia się zapalenia płuc. 

Ponadto nieodpowiednie ustawienie temperatury klimatyzatora tj. znacząco niższej niż powietrza zewnętrznego może przyczynić się do doznania szoku termicznego i obniżenia naturalnej odporności organizmu, przez co ryzyko infekcji spowodowanej patogenami znacząco wzrasta.

Klimatyzacja nie pozostaje obojętna również wobec naszych oczu i skóry. Powietrze nawiewane z urządzeń charakteryzuje się zwiększoną suchością, co prowadzi do wysuszenia śluzówki oczu oraz pozbawia skórę witalności.

Szczególną ostrożność przy korzystaniu z klimatyzatorów powinny zachować osoby, które borykają się z chorobami przewlekłymi, takimi jak astma, łuszczyca etc. Astmatycy niekorzystny wpływ klimatyzacji odczują w postaci nasilonych duszności, natomiast osoby cierpiące na łuszczycę, będą zmagać się ze zwiększoną suchością swojej skóry, nasilającą objawy choroby. 

Ulga w walce ze zmianami klimatycznymi? Co na to środowisko?

Klimatyzacja, choć w zamyśle ma przynosić ulgę w walce z falami upałów, które to z kolei są skutkiem zmian klimatycznych, tak naprawdę może przynieść całkiem odwrotny skutek i wręcz napędzić dalszy rozwój zmian klimatu. W jaki sposób? 

Korzystając z klimatyzacji, nie unikniemy wzmożonego zapotrzebowania na energię elektryczną, podczas gdy obecnie powszechnie dąży się do minimalizowania zużycia energii – w Polsce wciąż jej produkcja w dużym stopniu opiera się na zasobach kopalnych, więc przyczynia się dodatkowo do emisji dwutlenku węgla i innych zanieczyszczeń. 

Najbardziej jednak problematyczna jest kwestia chłodziw stosowanych w klimatyzatorach. Bardzo często są to hydrochlorofluorowęglowodory (HCFC) i chlorofluorowęglowodory (CFC), które uwalniając się do atmosfery, charakteryzują się wysoką szkodliwością dla środowiska – konkretnie prowadzą do osłabienia warstwy ozonowej.

Inżynierowie i naukowcy ponadto mierzą się z zagadnieniem skutecznej i bezpiecznej utylizacji starych, zużytych klimatyzatorów. Przeprowadzona niewłaściwie, może prowadzić do poważnych zagrożeń dla środowiska w postaci uwolnienia się szkodliwych substancji chemicznych.

• Zobacz również: Biomasa to przyszłość ogrzewnictwa? Od czego zależy kierunek rozwoju?

Czy da się więc uniknąć lub ograniczyć wpływ zagrożeń płynących z użytkowania klimatyzacji?

Otóż tak! Poniżej znajduje się kilka wskazówek jak sprawić by świadomie i bezpiecznie korzystać z instalacji chłodzących. 

• Odpowiednie ustawienie temperatury klimatyzatora – nie powinna być ona niższa niż 7-8 stopni od temperatury panującej na zewnątrz, zaleca się jednak utrzymywanie jej na poziomie nie niższym niż 22-24 stopnie Celsjusza.
• Regularne przeglądy stanu technicznego klimatyzatora
• Regularne czyszczenie filtra powietrza – nie rzadziej niż raz na 2-3 tygodnie
• Zadbaj o odpowiednią cyrkulację powietrza - pozwól świeżemu powietrzu zagościć w twoim domu, co jakiś czas otwierając okna!
• Wyposaż swoje okna w rolety lub żaluzje – w ten sposób pomożesz w utrzymaniu w pomieszczeniach sprzyjającej Ci temperatury, zmniejszając tym samym obciążenie instalacji klimatyzacji.
• Zawsze miej przy sobie nawilżający krem do rąk, krople do oczu oraz lek na suchość w gardle – pomogą, gdy dotkną Cię dolegliwości powodowane przez klimatyzację.
• Ogranicz użytkowanie urządzeń emitujących ciepło, podczas działania klimatyzacji – w ten sposób unikniesz jej przeciążenia.
• Staraj się wybierać modele spełniające Twoje oczekiwania odnośnie energooszczędności oraz ekologicznego składu chłodziw.

Niech w najgorętsze dni lata, doskwierający upał nie przyćmi naszej uwagi! Zapewnijmy sobie komfort bez narażania się na negatywne skutki.

Źródła: centrumrekuperacji.pl, kaisai.com, admigo.net.pl, zdrowerozwiazania.pl, zielony.onet.pl, klimakoncept.pl, lepiej.tauron.pl

Materiał został przygotowany przez Koło Naukowe Nova Energia, AGH
Joanna Michalik