Zaległości w wypłatach w programie Czyste Powietrze! Winnymi beneficjenci?

Program Czyste Powietrze został uruchomiony w 2018 roku z głównym celem walki ze smogiem i niską emisją. Początkowo skupiał się na dotacjach na wymianę źródła ciepła, ale od 2023 roku program zaczął kłaść większy nacisk na obniżenie zapotrzebowania na ciepło w budynkach. Teraz można uzyskać wsparcie na ocieplenie budynków czy wymianę stolarki okiennej. Zakres inwestycji, które można zrealizować w ramach programu, jest znacznie szerszy i w dużej mierze zależy od naszych potrzeb. Więcej dowiesz się w naszym specjalnym Poradniku Czyste Powietrze.

Pieniądze są, ale wniosków w programie Czyste Powietrze jest za dużo… 

Wszystko pięknie-ładnie, niemniej jednak Czyste Powietrze co pewien czas budzi kontrowersje. Albo brakuje środków, powstają zaległości w rozpatrywaniu wniosków, czy też wprowadzane są nowe zasady. Mamy informacje, jak to wygląda w trzech wojewódzkich funduszach ochrony środowiska i gospodarki wodnej. WFOŚiGW w Gdańsku przekazał nam, że duże zainteresowanie programem przekłada się na dłuższy czas oczekiwania. Rzeczniczka prasowa, Urszula Pakulska podkreśliła dodatkowo, jak ważny jest rozwój tego programu.

“Bardzo nas cieszy olbrzymie zainteresowanie programem Czyste Powietrze. Dzięki niemu likwidowane są bowiem kopciuchy oraz przeprowadzane są termomodernizacje domów jednorodzinnych. A to ma olbrzymi wpływ na lepszą jakość w pomorskim regionie” – Urszula Pakulska, rzeczniczka pomorskiego WFOŚiGW.

Nie ma również problemów związanych z finansowanie programu Czyste Powietrze. WFOŚiGW w Gdańsku regularnie otrzymuje przelewy z NFOŚiGW na realizację wypłat dla beneficjentów. Podobnie sytuacja wygląda w Białymstoku. Mamy też informację, o ile okres weryfikacji wniosku jest wydłużony.

“Ze względu na bardzo dużą liczbą wniosków czas ich weryfikacji jest wydłużony o 1-2 miesiące w zależności od rodzaju wniosku” – przekazał Adam Pućko z WFOŚiGW w Białymstoku.

Zła sytuacja w Kielcach

Z kolei portal Echo Dnia opisał sytuację, która ma miejsce w Kielcach. Tam problemy z wypłatami środków są ogromne. Przyjrzyjmy się zatem sprawie nieco bliżej. Jacek Skórski, który od końca kwietnia 2024 roku pełni funkcję prezesa WFOŚiGW w Kielcach, przyznaje, że Fundusz ma duże zaległości w wypłatach. Podkreśla, że problemy te wynikają z działań poprzednich władz. Po objęciu stanowiska, Skórski zaczął dokładnie analizować sytuację związaną z wnioskami, które wpłynęły do Funduszu. Stwierdził, że zaległości w wypłatach oraz rejestracji obejmują około 16,5 tysiąca wniosków, niektóre z nich złożono już w 2022 roku.

Prezes kieleckiego WFOŚiGW zauważa, że część wniosków nie była odpowiednio przetwarzana. Mimo że Fundusz chwalono za świetne wyniki i twierdzono, że jest najlepszy w kraju, rzeczywistość okazała się inna. Część wniosków jest w dalszym ciągu niekompletna, co wydłuża proces. Fundusz jednak dysponuje odpowiednimi środkami na wypłaty dofinansowań. Problemy wynikają głównie z liczby wniosków, więc beneficjenci muszą być cierpliwi. Aby uporać się z problemami, wprowadzono nowe działania, z których wcześniej nie korzystano. Zmiany obejmują m.in. organizację otwartych dni Funduszu raz w miesiącu, podczas których doradcy energetyczni udzielają informacji bez wcześniejszego umawiania się. 

Winnymi jesteśmy my sami

Program Czyste Powietrze cierpi najwyraźniej na klęskę urodzaju. Opóźnienia w rozpatrywaniu wniosków oraz w wypłatach środków często wynikają z problemów związanych z samymi beneficjentami. Wysokie zainteresowanie programem prowadzi do znacznego wzrostu liczby złożonych wniosków. Poszczególne WFOŚiGW mogły zostać przytłoczone liczbą aplikacji i wypłaty funduszy. Ponadto wiele wniosków zawiera błędy lub niekompletne informacje. Często brakuje niezbędnych dokumentów, dane są błędne lub niedokładne, co wymaga dodatkowego czasu na weryfikację i poprawę. Tu wina również leży po stronie beneficjenta. Proces korekty błędów i uzupełniania brakujących informacji wpływa na wydłużenie czasu rozpatrywania aplikacji.

Źródła: WFOŚiGW w Białymstoku, WFOŚiGW w Gdańsku, echodnia.eu, czystepowietrze.gov.pl