Zmiany w programie Czyste Powietrze w 2024 roku. Czy wróci płynność finansowa?

program Czyste Powietrze do zmiany!

Program Czyste Powietrze ostatnimi czasy borykał się z bardzo poważnymi problemami w związku z płynnością finansową. Wielu beneficjentów czeka na wypłatę swojej dotacji, a kolejni czekają na zmiany w programie, które już niedługo. Czego będą dotyczyć i na jakim etapie są prace? Co robi rząd, aby przywrócić finansowanie programu? Przedstawiamy najświeższe informacje!

Zdjęcie autora: Michał Jakubiec

Michał Jakubiec

Redaktor TERMOMODERNIZACJA.PL
program Czyste Powietrze do zmiany!

Podziel się

  • Nadchodzą zmiany w programie Czyste Powietrze! Pompy ciepła i kotły na biomasę tylko z listy ZUM.
  • Co z płynnością w programie? Skąd mają pochodzić pieniądze?
  • Czy będzie samodzielna dotacja na audyt energetyczny?

Już ponad miesiąc temu w mediach gruchnęła wiadomość o tym, że program Czyste Powietrze czekają niemałe zmiany. Wówczas cała uwaga skupiła się na pompach ciepła, a właściwie na obowiązku dostarczenia przez producentów badań z autoryzowanych laboratoriów na terenie EFTA lub UE. Zwróciliśmy się z pytaniem do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, aby dowiedzieć się, na jakim etapie są prace i czego dotyczą. W odpowiedzi Ewelina Steczkowska, rzeczniczka NFOŚiGW, odpowiedziała, że w najbliższym czasie Fundusz planuje wprowadzić zmiany w programie polegające na:

  • kwalifikowaniu do dofinansowania wyłącznie pomp ciepła, których:
    • parametry techniczne zostały potwierdzone badaniami przeprowadzonymi w niezależnych akredytowanych laboratoriach zlokalizowanych na terenie EU lub EFTA, 
    • wynik badań powinien być zgodny z danymi w karcie produktu i etykiecie energetycznej urządzenia i tylko takie urządzenia będą mogły znaleźć się na liście ZUM
  • wprowadzeniu warunku wskazującego, że kosztem kwalifikowanym będą mogły być wyłącznie pompy ciepła wpisane na listę ZUM, 
  • wprowadzeniu obowiązku wyboru urządzeń wyłącznie spośród wpisanych na listę ZUM również w przypadku kotłów zgazowujących drewno i kotłów na pellet.

Kolejne zmiany w programie Czyste Powietrze!

W stosunku do wcześniejszych planów w tej kwestii nie ma aktualizacji. Na stronie rządowej podano, że zmiany te mają wejść w życie 1 kwietnia 2024 roku. Czekamy więc na ostateczny kształt zmian, które za nieco ponad miesiąc. Dowiedzieliśmy się również, że NFOŚiGW pracuje nad zmianami, które miałyby dotknąć najwyższego poziomu dofinansowania. Jak się wydaje, propozycja ta byłaby ochroną przed beneficjentami, którzy chcieliby korzystać z dotacji na kolejne swoje nieruchomości, a niekoniecznie na to zasługują. Przypomnijmy, że w najwyższym poziomie dofinansowanie może wynieść nawet 136,2 tys. złotych, a intensywność dotacji wynosi 100%.

“Pracujemy nad wprowadzeniem ograniczenia możliwości wnioskowania w ramach części 3 programu (najwyższy poziom dofinansowania) tylko na jeden budynek mieszkalny jednorodzinny albo jeden lokal mieszkalny w takim budynku. Beneficjent, który skorzysta z dofinansowania w ramach 3 części programu na dany budynek, będzie mógł wnioskować o dofinansowanie na kolejne budynki tylko w ramach części 1 programu (podstawowy poziom dofinansowania)” - wyjaśnia Ewelina Steczkowska.

Co z finansowaniem programu Czyste Powietrze?

NFOŚiGW zapewnia, że płynność w programie jest przywracana, co ma się odbywać dzięki środkom z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Ewelina Steczkowska podkreśla, że te środki wspomagają nadrabianie zaległości, ale i nie tylko.

“Dotychczasowe ok. 600 mln złotych – uruchomione z Polskiego Funduszu Rozwoju w ramach Krajowego Planu Odbudowy od początku roku– zapewnia w najbliższych tygodniach realizację i bezpieczeństwo bieżących oraz ostatnich zaległych wypłat, zarówno dla beneficjentów Czystego Powietrza, jak i wykonawców działających w ramach prefinansowania - deklaruje Steczkowska.

Rzeczniczka dodaje również, że resort klimatu i NFOŚiGW pracują nad tym, aby kolejne środki z KPO trafiły do budżetu programu Czyste Powietrze. Mimo krytycznych głosów m.in. ze strony Polskiego Alarmu Smogowego nie zaniechano prób pozyskania środków z programu FEnIKS. Ewelina Steczkowska podkreśla, że zgodnie z planami i zapowiedziami - uruchomienie dwóch dużych źródeł finansowania zapewni stabilność wypłat dla beneficjentów w Czystym Powietrzu.

Czy doczekamy się innych zmian w programie?

Program Czyste Powietrze mógłby mieć bardziej dopracowaną formę - to oczywiste. Zapytaliśmy, czy Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ma w planach wprowadzić nowe zasady w programie, które według naszej redakcji powinny być na poważnie brane pod uwagę. Pierwszą naszą propozycją było wprowadzenie samodzielnej dotacji na audyt energetyczny, a drugą pojawienie się w uzasadnionych sytuacjach wymaganej kolejności działań termomodernizacyjnych w myśl zasady “najpierw obniż zapotrzebowanie na ciepło, a potem wymień urządzenie grzewcze”. W obu przypadkach odpowiedź była negatywna, a NFOŚiGW aktualnie nie prowadzi prac nad zmianami w tych obszarach. Czekamy więc na wejście w życie zapowiedzianych zmian - będziemy o nich informować!

Źródło: Termomodernizacja.pl, NFOŚiGW.

Zdjęcie autora: Michał Jakubiec

Michał Jakubiec

Redaktor TERMOMODERNIZACJA.PL