• Od 22 kwietnia weszły w życie nowe zasady w programie Czyste Powietrze – m.in. obowiązkowy wybór urządzeń z listy ZUM.
• Ten obowiązek dotyczy jednak tylko pomp ciepła i kotłów na biomasę. Co z kotłami na paliwa kopalne? Co z ogrzewaniem elektrycznym?
• Wzmożona popularność programu Czyste Powietrze w ostatnich miesiącach jest spowodowana zmianami w regulaminie programu. 

Wejście w życie zmian w programie Czyste Powietrze mamy już za sobą i teraz czekamy aż skończy się okres przejściowy. Być może to tylko wrażenie, ale Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i Ministerstwo Klimatu i Środowiska nie stanęło na wysokości zadania, jeśli chodzi o wytłumaczenie zmian potencjalnym i świeżo upieczonym beneficjentom. Taka wypowiedź w komunikatach NFOŚiGW pojawiła się dopiero z dniem 22 kwietnia – wtedy zaczęły obowiązywać nowe regulacje.

„Zmieniliśmy program Czyste Powietrze, kierując się troską o naszych beneficjentów. Aktualne zasady mają chronić wnioskodawców i ograniczać nieuczciwe praktyki związane m.in. ze sprzedażą nieefektywnych urządzeń, które bez termomodernizacji domu, zamiast obniżać, to podwyższają rachunki za ogrzewanie” – twierdzi Dorota Zawadzka‐Stępniak, prezes NFOŚiGW.

Obowiązek listy ZUM – dlaczego nie na każde urządzenie grzewcze?

Skontrolowanie urządzeń i ich nadzór przez operatora programu jest naturalny. Teoretycznie obowiązek listy ZUM powinien dotyczyć każdego urządzenia. Przypomnijmy, że tylko pompy ciepła i kotły na biomasę musimy wybrać z katalogu listy zielonych urządzeń i materiałów. W takiej sytuacji kotły gazowe, kotły olejowe i ogrzewanie elektryczne jest w pewien sposób premiowane, bo obłożone mniejszymi obwarowaniami. Ciekawe jest to, że te dwa pierwsze nie będą mogły być dotowane już od 2025 roku, ale ze strony NFOŚiGW i MKiŚ nie ma żadnych twardych deklaracji. Ten zakaz wynika z zasad wyszczególnionych w dyrektywie EPBD. 

Co do ogrzewania elektrycznego – z punktu widzenia efektywności, którą posłużyła się w wypowiedzi szefowa NFOŚiGW to ogrzewanie elektryczne jest stawiane bardzo nisko, a lista ZUM go nie dotyczy. Dla niewtajemniczonych – ogrzewanie na prąd wykorzystuje tylko i wyłącznie energię elektryczną. Kotły elektryczne charakteryzują się sprawnością rzędu 98%-99%. Pompy ciepła – nawet te najmniej efektywne, działają przynajmniej dwa razy bardziej wydajniej. Na pompę ciepła jednak przysługują 3-4 krotnie wyższe dotacje w programie Czyste Powietrze i finansuje się ich więcej, ale co do zasady ogrzewanie elektryczne będzie dostarczać dużo wyższych rachunków za prąd niż pompa ciepła.

• Zobacz również: Lista ZUM, czyli jak dobrze wybrać źródło ciepła

Boimy się wyższych cen? 

Wyższa efektywność, tylko zatwierdzone pompy ciepła i wybór ze specjalnej listy kojarzą się jednoznacznie – z większą ceną. Program Czyste Powietrze w większości przypadków nie finansuje całej inwestycji, więc im wyższy koszt urządzenia, tym więcej musimy wyciągnąć z własnej kieszeni. I w tym należy upatrywać powodu wzmożonej popularności programu w ostatnich tygodniach. Część beneficjentów chce przyoszczędzić i kupić urządzenie spoza listy ZUM, a inni nie do końca wiedzą, z czym wiążą się zmiany. Przypomnijmy, jak wygląda ścieżka uzyskiwania dotacji, gdy wniosek został złożony: 

• do 21 kwietnia – pozwala na dotację na urządzenia spoza listy ZUM,
• od 22 kwietnia i dowód zakupu urządzenia do 13 czerwca – pozwala na dotację na urządzenia spoza listy ZUM,
• od 22 kwietnia i dowód zakupu urządzenia od 14 czerwca – dotacja tylko na urządzenia z listy ZUM.

Składając wniosek od 22 kwietnia, mamy czas do 13 czerwca, aby skorzystać ze starych zasad programu Czyste Powietrze. Dopiero po tej dacie zobaczymy, czy popularność programu się utrzyma. Jeżeli tak będzie, to będzie można odtrąbić sukces i docenić liczbę aktualnie składanych wniosków. 

Dodatkowo na korzyść programu nie działają ostatnie zawirowania związane z wypłacaniem dotacji. Zapowiedzi, deklaracje i informacje o kolejnych transzach środków unijnych nie musiały wszystkich uspokoić. O kolejnych doniesieniach i aktualizacjach programu Czyste Powietrze będziemy informować na bieżąco.

Źródło: czystepowietrze.gov.pl